Dokumentacja zlikwidowanej szkoły niepublicznej
Dopiero od zakończenia wszystkich czynności likwidacyjnych należy liczyć miesięczny termin na przekazanie kuratorowi dokumentacji przebiegu nauczania.
Zgodnie z art. 172 ust. 4 ustawy – Prawo oświatowe (dalej: PrOśw), zgodnie z którym osoba prowadząca szkołę lub placówkę może ją zlikwidować z końcem roku szkolnego. W tym przypadku osoba prowadząca szkołę lub placówkę jest obowiązana co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji zawiadomić o zamiarze i przyczynach likwidacji: rodziców uczniów, organ, o którym mowa w art. 168 ust. 1 i 2, czyli organ rejestrowy, oraz gminę, na której terenie jest położona szkoła lub placówka.
Jeżeli to gmina jest organem rejestrowym, czyli dokonała wpisu do ewidencji jednostek niepublicznych, to zawiadamia się wyłącznie rodziców oraz gminę. Zawiadomienie to rozpoczyna procedurę likwidacyjną.
W dalszej kolejności zastosowanie ma art. 172 ust. 5 PrOśw, zgodnie z którym „dokumentację przebiegu nauczania zlikwidowanej szkoły przekazuje się organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny, w terminie jednego miesiąca od dnia zakończenia likwidacji. Po zakończeniu likwidacji wpis do ewidencji ulega wykreśleniu”.
Warto nadmienić, że proces likwidacji jest rozciągnięty w czasie, bowiem obejmuje również przykładowo zwolnienie lokalu, spłacenie zobowiązań, likwidację rachunków bankowych itd. Dopiero po zakończeniu tych wszystkich czynności należy liczyć miesięczny termin na przekazanie kuratorowi dokumentacji przebiegu nauczania. Jeżeli przykładowo likwidacja zakończy się 30 września, to dokumentację należy przekazać w ciągu następnego miesiąca, czyli będzie to już październik.
Warto również zauważyć, że zgodnie z przywołanym art. 172 ust. 5 PrOśw wpis do ewidencji ulega wykreśleniu „po zakończeniu likwidacji”. Organ rejestrowy nie ma wiedzy, kiedy faktycznie likwidacja się zakończyła, więc aby wykreślił szkołę z ewidencji należy go poinformować o zakończeniu likwidacji. Dodać również należy, że kuratorowi należy przekazać jedynie dokumentację przebiegu nauczania, natomiast o archiwizowanie pozostałej dokumentacji musi już zadbać osoba, która prowadziła zlikwidowaną szkołę czy placówkę. Chodzi tu o dokumentację kadrową, czy księgowo-płacową. Dokumentacji tej nie przejmuje jednostka samorządu.
Rozporządzenie eIDAS2 już 20 maja 2024 roku
Co się zmieni?
eIDAS 2 wprowadzi Europejskie Portfele Tożsamości Cyfrowej (ETPC, ang. The EU Digital Wallet, EUDIW). To osobiste portfele cyfrowe, które uznaje się powszechnie w całej Unii Europejskiej. Dzięki nim użytkownicy będą mogli:
- potwierdzać tożsamość, korzystając z publicznych i niektórych komercyjnych usług online i offline,
- wybrać ze swojego portfela dokumenty i dane, aby dzielić się nimi bezpiecznie,
- zdecydować, czy chcą korzystać z portfela.
Rozporządzenie eIDAS2 kładzie duży nacisk na ochronę danych osobowych i prywatności użytkowników portfeli. Kwalifikowane podpisy elektroniczne będą dostępne w portfelach za darmo dla wszystkich, którzy będą ich używać do celów innych niż zawodowe.
Portfele cyfrowe w mObywatelu
Polscy obywatele i rezydenci znają tę ideę i już korzystają z portfeli cyfrowych. mObywatel, z bogatym katalogiem usług publicznych i dokumentów mobilnych, ma już prawie 18 mln pobrań i jest jedną z najbardziej rozwiniętych tego typu aplikacji w Unii Europejskiej. Liczne funkcjonalności, które planuje się wdrożyć w Europejskich Portfelach Tożsamości Cyfrowej, są już teraz dostępne dla użytkowników aplikacji mObywatel w kraju. Funkcja przekazywania danych, prezentowania dokumentów mobilnych czy wbudowany w aplikację środek identyfikacji, którego można używać w usługach, aby potwierdzić tożsamość– to tylko kilka przykładów. Już niedługo z tych funkcjonalności będą mogli korzystać także użytkownicy Europejskich Portfeli Tożsamości Cyfrowej.
Ile czasu na zmiany?
Choć przepisy rozporządzenia eIDAS 2 zaczną obowiązywać już 20 maja, to ich praktyczne wdrożenie zależy od tego, kiedy Komisja Europejska przyjmie akty wykonawcze do rozporządzenia. Już pod koniec tego roku poznamy niektóre z nich – w tym przepisy dotyczące wymagań technicznych dla portfeli. Od tego czasu państwa członkowskie UE i Ukraina będą miały 2 lata na to, aby zbudować i wdrożyć swoje portfele.
Konsultacje
Wdrożenie i doskonalenie Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej to jeden z priorytetów polskiego rządu. Ministerstwo Cyfryzacji, współdziałając z Centralnym Ośrodkiem Informatyki, planuje przeprowadzić wkrótce konsultacje publiczne, które będą dotyczyły tego, jak:
- dostosować mObywatela do wymogów Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej,
- wdrożyć pozostałe wymogi z rozporządzenia eIDAS 2.
Informacje o ETPC
Zainteresowani tą tematyką mogą zapoznać się z postępem prac nad specyfikacjami technicznymi dla Europejskich Portfeli Tożsamości Cyfrowej na GitHubie Komisji Europejskiej.
Źródło: https://www.gov.pl
Powołanie Międzyresortowego Zespołu do spraw Zielonych Zamówień Publicznych
Podkreślenia wymaga, że sprawy związane z zielonymi zamówieniami publicznymi są realizowane zgodnie z polityką zakupową państwa, opracowywaną na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Założeniem Polityki zakupowej jest prowadzenie przez Zespół m.in. prac nad dostosowaniem zestawów unijnych kryteriów zielonych zamówień publicznych, jakie zostały opracowane przez Komisję Europejską do potrzeb krajowych. Ma to na celu przedstawienie polskim zamawiającym gotowego i wzorcowego zestawu takich kryteriów, optymalnych w stosunku do ich potrzeb oraz możliwości. Dlatego też w samej Polityce nałożono na zamawiających obowiązek stosowania przy udzielaniu zamówień publicznych, które obejmują produkty lub usługi objęte katalogiem opracowanym przez Zespół, wskazanych w tym katalogu aspektów środowiskowych przypisanych do poszczególnych produktów oraz usług.
Z zarządzenia wynika, że do zadań Zespołu należy w szczególności opracowanie oraz aktualizowanie, co najmniej raz na dwa lata, katalogu robót budowlanych, dostaw lub usług wraz z przypisanymi do nich aspektami środowiskowymi lub innymi wymaganiami, wynikającymi z przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych lub Polityki zakupowej państwa, których stosowanie przy udzielaniu zamówień publicznych jest wymagane lub zalecane, uwzględniającego zalecenia Komisji Europejskiej zawarte w zestawach unijnych kryteriów zielonych zamówień publicznych. Ponadto Zespół ma upowszechniać wśród zamawiających, wykonawców oraz organów kontroli wiedzę o zielonych zamówieniach publicznych oraz podejmować działania zmierzające do popularyzacji stosowania aspektów środowiskowych przy udzielaniu zamówień publicznych, w szczególności przez udostępnianie dobrych praktyk, wzorów i poradników, w tym na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki oraz stronie internetowej UZP.
Zespół do spraw Zielonych Zamówień Publicznych będzie realizował swoje zadania na posiedzeniach, przy czym przewidziano możliwość odbywania posiedzeń zdalnych, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele ministra właściwego do spraw gospodarki w randze sekretarza stanu albo podsekretarza stanu, albo dyrektora, albo zastępcy dyrektora komórki organizacyjnej w urzędzie obsługującym tego ministra, a także Prezes UZP albo wiceprezes UZP, albo dyrektor komórki organizacyjnej w obsługującym go urzędzie. Pozostali członkowie Zespołu – po jednym przedstawicielu, w randze sekretarza stanu albo podsekretarza stanu, albo dyrektora, albo zastępcy dyrektora komórki organizacyjnej w urzędzie obsługującym danego ministra – zostają wyznaczeni przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, energii, gospodarki morskiej, gospodarki wodnej, informatyzacji, klimatu, rolnictwa, rozwoju regionalnego, rozwoju wsi, rybołówstwa, środowiska, transportu, zdrowia i żeglugi śródlądowej.
Zmiany w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy istotne dla pracodawców
Tymczasowa ochrona zostanie przedłużona z 30.6.2024 r. do 30.9.2025 r.
Obowiązywanie ochrony tymczasowej dla obywateli i obywatelek Ukrainy zostanie zgodnie z propozycją nowelizacji ustawy przedłużone z 30.6.2024 r. do 30.9.2025 r., w związku z tym pobyt obywateli Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, będzie legalny do 30.9.2025 r. Jednocześnie, od przyszłego roku, możliwa będzie zmiana statusu pobytu z obecnej ochrony tymczasowej na pobyt czasowy na okres 3 lat. Warto również dodać, że wprowadzony zostanie obowiązek szkolny dla dzieci obywateli Ukrainy. Z realizacją tego obowiązku powiązana zostanie wypłata świadczenia „800 plus”, począwszy od roku szkolnego 2025/26.
14 dni na powiadomienie o podjęciu pracy
Obecnie zgodnie z przepisami, które zostały przyjęte w marcu 2022 r. obywatel Ukrainy, który przebywa w Polsce legalnie, ma swobodny dostęp do polskiego rynku pracy, czyli może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Jedynym warunkiem, którego spełnienie jest konieczne, aby praca mogła być uznana za legalną, jest złożenie elektronicznego powiadomienia przez pracodawcę w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy, za pośrednictwem portalu – praca.gov.pl. w tym zakresie, nowelizacja przepisów przewiduje zmiany w zakresie powiadomienia jakie musi złożyć pracodawca zatrudniający obywatela Ukrainy. Warto dodać, że każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może zarejestrować się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy, na takich samych zasadach, jak obywatel polski. Obywatele Ukrainy posiadający dyplom lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki lub położnej mogą otrzymać, za pośrednictwem właściwej okręgowej izby lekarskiej lub okręgowej izby pielęgniarek i położnych, dofinansowanie kosztów szkolenia z języka polskiego.
W projektowanej ustawie zaproponowano zachowanie obecnych zasad dostępu do rynku pracy dla obywateli Ukrainy. Każdy obywatel Ukrainy będzie mógł się zarejestrować w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna w celu szukania pracy. Zachowane zostaną także szkolenia dla lekarzy, pielęgniarek i położnych z języka polskiego. Bez zmian zostanie także możliwość otoczenia opieką nieletnich obywateli Ukrainy przez Ochotnicze Hufce Pracy.
Już nie 14 dni na powiadomienie o podjęciu pracy
W ramach nowelizacji przepisów przyjętych przez Radę Ministrów zaproponowano następujące regulacje:
- skrócenie z 14 na 7 dni terminu na przesłanie powiadomienia przez pracodawcę zatrudniającego obywatela Ukrainy – dotychczas termin 14-dniowy był nadużywany wskazują autorzy zmian powołując się na prowadzone kontrole,
- konieczność złożenia kolejnego powiadomienia o zatrudnieniu obywatela Ukrainy w przypadku, kiedy:
- zmienił się rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy, lub
- zmieniło się stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy, lub
- zmniejszono wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu określony w powiadomieniu, lub
- obniżono miesięczną lub godzinową stawkę wynagrodzenia określoną w powiadomieniu,
- wymóg wskazywania w powiadomieniu o zatrudnieniu obywatela Ukrainy co najmniej minimalnego wynagrodzenia o pracę lub minimalnej stawki godzinowej – dotychczas obserwowane było wpisywanie wynagrodzenia niższego niż minimalne.
Jak wskazują autorzy zmian, konieczność takiej nowelizacji jest spowodowana, nieprawidłowościami zgłaszanymi przez Straż Graniczną oraz Państwową Inspekcję Pracy, które zostały zauważone podczas kontroli. Wprowadzenie tych przepisów przyczyni się do lepszej ochrony pracowników na rynku pracy, w szczególności uchroni ich przed wyzyskiem i nadużywaniem ich słabszej pozycji. Wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia, zapewni ochronę także obywatelom polskim przed wypychaniem ich z rynku pracy. Pomimo regulacji ogólnych nakazujących wypłatę każdemu pracownikowi co najmniej minimalnego wynagrodzenia, w sytuacji obywateli Ukrainy obserwowane były praktyki obchodzenia tych przepisów.
Powierzanie pracy cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
Przepis art. 22 ust. 6 dotyczy pracodawców, którzy zamierzają kontynuować powierzanie pracy cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, o którym mowa w art. 114 ust. 1 ustawy z 12.12.2013 r. ustawy o cudzoziemcach udzielonego w celu złożenia powiadomienia, jeżeli rozpoczęcie pracy nastąpiło wcześniej na innej podstawie (np. zezwolenia na pracę, oświadczenia, pracy w procedurze uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę). Nowe rozwiązanie nie będzie wymagało, aby w przypadku kontynuacji podmiot był zmuszony do rozwiązania umowy o pracę z cudzoziemcem i zawarcia nowej umowy. Powiadomienie w takim przypadku powinno zostać złożone w ciągu 7 dni od dnia, w którym cudzoziemiec poinformował pracodawcę o doręczeniu mu decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
W przypadku zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, o których mowa w art. 114 ust. 1 ustawy z 12.12.2013 r. o cudzoziemcach stroną postępowania jest wyłącznie cudzoziemiec, co oznacza, że informację o udzieleniu tego zezwolenia podmiot powierzający pracę może uzyskać tylko od cudzoziemca. W celu zapobiegania nadużyciom związanym z powierzaniem pracy cudzoziemcom w tym trybie ust. 6 nakłada na cudzoziemca obowiązek powiadomienia pracodawcy o otrzymaniu decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w terminie 7 dni liczonych od dnia jej doręczenia. Przepis przewiduje, że praca w tym okresie jest uznawana za legalną. W przypadku gdy cudzoziemiec nie dopełni obowiązku przekazania informacji o doręczeniu decyzji pobytowej we wskazanym terminie – cudzoziemiec nie będzie uprawniony do wykonywania pracy na podstawie art. 22 ustawy zmienianej (w trybie kontynuacji pracy – bez rozwiązania dotychczasowej umowy).
Zgodnie z art. 22 ust. 7 projektu wojewoda będzie obowiązany informować cudzoziemca o wymogu poinformowania pracodawcy o otrzymaniu decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę wydanego w związku z pracą na podstawie powiadomienia. W związku ze zmianą polegającą na skróceniu z 14 na 7 dni terminu na przesłanie powiadomienia przez pracodawcę zatrudniającego obywatela Ukrainy, w projekcie zawarto przepis przejściowy, który zapewni dalszy bieg terminów jako 14-dniowych, jeżeli rozpoczął się przed wejściem w życie przyszłej ustawy nowelizującej.
Dodawany art. 221 stanowi powtórzenie obecnego art. 22 ust. 6 i 7. Wyodrębnienie wskazanych regulacji w odrębny przepis ma charakter legislacyjny i wynika z nadania nowego brzmienia art. 22. Wprowadzona zmiana nie ma wpływu na sytuację prawną obywateli Ukrainy już zarejestrowanych lub starających się o rejestrację w urzędach pracy.
Na etapie prac w Sejmie i Senacie mogą jeszcze pojawić się zmiany legislacyjne w treści komentowanych przepisów.
Sprawozdanie z realizacji programu współpracy z organizacjami pozarządowymi
Przepisy nie precyzują formy przedłożenia sprawozdania z realizacji programu współpracy z organizacjami.
Zgodnie z art. 5a ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dalej: PożPubWolontU) organ stanowiący JST uchwala, po konsultacjach z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego (art. 3 ust. 3 PożPubWolontU) roczny program współpracy z tymi organizacjami. Roczny program współpracy jest uchwalany do dnia 30 listopada roku poprzedzającego okres obowiązywania programu.
Roczny program współpracy z organizacjami zawiera w szczególności (art. 5a ust. 4 PożPubWolontU):
1) cel główny i cele szczegółowe programu;
2) zasady współpracy;
3) zakres przedmiotowy;
4) formy współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 2 PożPubWolontU;
5) priorytetowe zadania publiczne;
6) okres realizacji programu;
7) sposób realizacji programu;
8) wysokość środków planowanych na realizację programu;
9) sposób oceny realizacji programu;
10) informację o sposobie tworzenia programu oraz o przebiegu konsultacji;
11) tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert.
Zgodnie natomiast z art. 5a ust. 3 PożPubWolontU organ wykonawczy JST, nie później niż do 31 maja każdego roku, jest obowiązany przedłożyć organowi stanowiącemu JST oraz opublikować w BIP sprawozdanie z realizacji programu współpracy za rok poprzedni.
Przepisy nie precyzują, w jaki sposób organ wykonawczy JST powinien przełożyć takie sprawozdanie organowi stanowiącemu. Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy, którego organizację i zasady funkcjonowania określa regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia (art. 33 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym). Trudno tu stwierdzić, że przekazanie sprawozdania na sesji rady to jedyny sposób przedłożenia jej sprawozdania.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu nie ma obowiązku przedłożenia sprawozdania przedwcześnie, zwłaszcza, że nie ma jeszcze wszystkich danych mających wpływ na treść sprawozdania i nie minął termin określony przez ustawodawcę. Ważny jest w tym przypadku także obowiązek opublikowania sprawozdania w BIP.
Remont chodnika na rzecz gminy
Zezwolenie, o którym mowa w art. 40 ust. 1 DrPublU, dotyczy:
- prowadzenia robót w pasie drogowym;
- umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
- umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;
- zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione powyżej.
Za zajęcie pasa drogowego będącego definicyjnie wydzielonym liniami rozgraniczającymi gruntem wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym jest lub będzie usytuowana droga, pobierana jest opłata (art. 40 ust. 3 DrPublU).
Jeżeli zajęcie pasa drogowego dokonywane jest zatem na cele związane np. z remontem dróg, nie występuje konieczność wydania na dokonanie takiego zajęcia zezwolenia zarządcy drogi w drodze decyzji administracyjnej. Od wymogu uzyskania zezwolenia ustawodawca wyłączył bowiem zajęcie pasa drogowego bez zawarcia innych umów najmu, dzierżawy lub umowy na cele związane z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego. Zezwolenie nie jest wymagane także w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c DrPublU.
W doktrynie wyjaśnia się, że alternatywnym rozwiązaniem dla zezwolenia na zajęcie pasa drogowego może być zaś umowa udostępniająca taki pas (co dotyczy także sytuacji, gdy zajęcie pasa następuje w celach związanych np. z remontem dróg). Tak też, mając na uwadze, iż zajęcie pasa drogowego ma nastąpić celem wykonania remontu chodnika przez podmiot prywatny, celem następnie przeniesienia wykonanego obiektu na rzecz gminy pod tytułem darmym, zasadne jest zawarcie umowy użyczenia. Wskazać bowiem należy, iż zgodnie z art. 22 ust. 1 i 2 DrPublU grunty w pasie drogowym zarząd drogi może oddawać w najem, dzierżawę albo je użyczać, w drodze umowy, na cele związane m.in. z potrzebami zarządzania drogami, ruchu drogowego lub obsługi użytkowników ruchu.
Jak wskazuje się w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, zawarte w art. 22 ust. 2 DrPublU wyrażenia: potrzeby zarządzania drogami, ruchu drogowego oraz obsługi użytkowników ruchu drogowego należy interpretować w kontekście przepisów DrPublU i PrDrog. Nieruchomości w pasie drogowym nie mogą zostać zatem wyłączone spod zarządu dróg publicznych na cele niewymienione w art. 22 ust. 2 DrPublU. Przez cel związany z potrzebą zarządzania drogą publiczną, o którym mowa w art. 22 ust. 2 DrPublU, należy rozumieć zaś stan wyznaczony organom administracji dróg publicznych zadaniami gospodarki drogowej. Gospodarka drogowa to z kolei aktywność zarządcy lub zarządu dróg publicznych prowadzona na podstawie DrPublU oraz przepisów odrębnych z wyłączeniem wydawania aktów administracyjnych (wyr. WSA w Krakowie z 11.1.2019 r., II SA/Kr 1341/18, Legalis).
Na marginesie zauważyć bowiem należy, iż ustawodawca w art. 22 i 40 DrPublU przewidział dwojaki tryb udostępniania pasa drogowego, a mianowicie administracyjny i cywilnoprawny. Zastosowanie jednego z nich wyklucza drugi. Podkreślić należy, że powołane przepisy różnią się także zakresem regulowanych stanów faktycznych. Przepis art. 22 ust. 2 DrPublU ogranicza się bowiem do regulacji działalności w zakresie gospodarki drogowej, potrzeb ruchu drogowego, obsługi uczestników tego ruchu i oddawania pasa drogowego pod reklamy, natomiast art. 40 DrPublU ograniczeń przedmiotowych nie przewiduje (wyr. NSA z 26.10.2005 r., OSK 1551/04, Legalis).
Sprawozdanie o podatku dochodowym międzynarodowych jednostek – nowelizacja ustawy o rachunkowości
W Dz.U. z 2024 r. pod poz. 619 opublikowano ustawę z 12.4.2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja w pierwszej kolejności implementuje (przenosi) do polskiego systemu prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z 24.11.2021 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały (Dz.Urz. UE L 429 z 1.12.2021 r., s. 1; dalej: dyrektywa 2021/2101) i wprowadza zmiany przede wszystkim do RachunkU.
Jednostki zobowiązane do sporządzania sprawozdań o podatku dochodowym
Wprowadzono rozdział 6b Rachunku (przepisy art. 63l–art. 63o RachunkU) zatytułowany „Sprawozdanie o podatku dochodowym”, który dotyczy:
1) jednostki dominującej najwyższego szczebla, tzn. jednostki dominującej, która sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmujące największą możliwą liczbę jednostek powiązanych z grupy kapitałowej;
2) jednostki samodzielnej, tzn. jednostki, która nie jest częścią grupy kapitałowej;
3) jurysdykcji podatkowej, tzn. państwa lub terytorium, które posiadają autonomię fiskalną w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.
Sprawozdanie o podatku dochodowym za rok obrotowy sporządza, publikuje i udostępnia:
1) jednostka dominująca najwyższego szczebla, jeżeli przychody ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z 2 ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 000 000 zł;
2) jednostka samodzielna, jeżeli przychody ujęte w rocznym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z 2 ostatnich lat obrotowych kwotę 3 500 000 000 zł.
Obowiązek ten dotyczy wyłącznie jednostki dominującej najwyższego szczebla i jednostki samodzielnej będących:
1) spółką kapitałową;
2) spółką komandytowo-akcyjną;
3) spółką jawną lub komandytową, której wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej.
W celu publikacji i udostępnienia sprawozdania kierownik jednostki, w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego:
1) składa we właściwym rejestrze sądowym sprawozdanie o podatku dochodowym (przepis w tym zakresie wchodzi w życie 22.6.2025 r.) oraz
2) zamieszcza sprawozdanie o podatku dochodowym na stronie internetowej jednostki, przy czym sprawozdanie to jest udostępniane na tej stronie przez okres co najmniej 5 lat.
Jednostki przestają podlegać temu obowiązkowi sprawozdawczemu, jeżeli dla każdego z 2 ostatnich lat obrotowych przychody ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej najwyższego szczebla (rocznym sprawozdaniu finansowym jednostki samodzielnej) są niższe niż 3 500 000 000 zł.
Obowiązku sporządzenia i publikacji sprawozdania o podatku dochodowym nie stosuje się, w przypadku gdy:
1) jednostka dominująca najwyższego szczebla i jej wszystkie jednostki zależne oraz ich oddziały albo jednostka samodzielna i jej oddziały mają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności wyłącznie na terytorium Polski, lub
2) jednostka dominująca najwyższego szczebla albo jednostka samodzielna ujawnia w sprawozdaniu z działalności informacje zgodnie z art. 111a ust. 1 pkt 1 i ust. 2 PrBank (chodzi tu o wymienione tam informacje w zakresie obowiązku ogłaszania informacji o adekwatności kapitałowej oraz zasadach ustalania wynagrodzeń osób kierujących bankiem), pod warunkiem że informacje te dotyczą odpowiednio całej działalności prowadzonej przez jednostki powiązane ujęte w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej najwyższego szczebla albo całej działalności jednostki samodzielnej.
Sprawozdanie o podatku dochodowym za rok obrotowy, dotyczące odpowiednio jednostki dominującej najwyższego szczebla albo jednostki samodzielnej, publikuje i udostępnia jednostka zależna oraz oddział na zasadach określonych w art. 63n RachunkU.
Sporządzenie i udostępnienie sprawozdania o podatku dochodowym
Sprawozdanie o podatku dochodowym sporządza się na dzień bilansowy. Obejmuje ono informacje dotyczące całej działalności jednostki samodzielnej albo jednostki dominującej najwyższego szczebla, w tym działalności wszystkich jednostek zależnych ujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej najwyższego szczebla, za dany rok obrotowy i zawiera informacje wymienione w art. 63o ust. 2 RachunkU, które przestawia się w przewidzianych formatach.
Informacje zawarte w sprawozdaniu o podatku dochodowym przedstawia się odrębnie dla każdego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz dla każdej jurysdykcji podatkowej niechętnej współpracy do celów podatkowych, czyli tzw. raju podatkowego. Natomiast w przypadku pozostałych jurysdykcji podatkowych informacje zawarte w sprawozdaniu o podatku dochodowym przedstawia się w formie zagregowanej.
Ponadto:
1) w przypadku gdy państwo należące do EOG obejmuje większą liczbę jurysdykcji podatkowych, informacje zawarte w sprawozdaniu przedstawia się łącznie na poziomie tego państwa,
2) informacje zawarte w sprawozdaniu przedstawia się w odniesieniu do każdej jurysdykcji podatkowej, w której działalność grupy kapitałowej albo jednostki samodzielnej może podlegać podatkowi dochodowemu, na podstawie siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałej działalności gospodarczej,
3) w przypadku gdy działalność większej liczby jednostek powiązanych i ich oddziałów może podlegać podatkowi dochodowemu w jednej jurysdykcji podatkowej, informacje przedstawione w odniesieniu do tej jurysdykcji podatkowej stanowią sumę informacji dotyczących takiej działalności każdej jednostki powiązanej i jej oddziałów w tej jurysdykcji podatkowej,
4) informacji o danej działalności nie można przypisać równocześnie do więcej niż jednej jurysdykcji podatkowej,
5) w przypadku gdy ujawnienie którejkolwiek z informacji zawartych w sprawozdaniu miałoby istotnie szkodliwy wpływ na sytuację rynkową jednostki, której dotyczy sprawozdanie, informacja ta może być tymczasowo pominięta w sprawozdaniu. W takim przypadku w sprawozdaniu o podatku dochodowym wskazuje się na pominięcie określonej informacji oraz uzasadnia przyczynę pominięcia, a pominiętą informację ujawnia się w późniejszym sprawozdaniu o podatku dochodowym w terminie nie dłuższym niż 5 lat od dnia pominięcia tej informacji. Zasada ta nie dotyczy to informacji dotyczących jurysdykcji podatkowych z rajów podatkowych.
Sprawozdanie o podatku dochodowym jest sporządzane w języku polskim i walucie polskiej, w postaci elektronicznej i opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
Wprowadzone przepisy mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdania o podatku dochodowym za rok obrotowy rozpoczynający się po 21.6.2024 r.
Niesporządzenie sprawozdania o podatku dochodowym objęto grzywną albo karą pozbawienia wolności do lat 2, albo obydwom tym karom łącznie (zob. art. 77 RachunkU).
Jak stwierdzono w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, udostępnianie publicznie informacji na temat podatków zapłaconych w miejscu, w którym rzeczywiście został wygenerowany zysk, ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia przejrzystości podatkowej. Sprawozdawczość w podziale na kraje może wzmocnić zaufanie publiczne i zwiększyć społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw przez przyczynianie się – przez płacenie podatków – do dobrobytu w kraju, w którym prowadzą swoją działalność.
Może to również wspierać świadomą debatę na temat potencjalnych braków w systemach podatkowych. Sprawozdawczość podatkowa w podziale na kraje, obejmująca publikowanie określonego zestawu danych przez duże przedsiębiorstwa wielonarodowe, daje ogółowi społeczeństwa ogólny przegląd podatków płaconych przez przedsiębiorstwa wielonarodowe od ich dochodu.
Zrównoważony rozwój: odroczenie do 2026 r. unijnych sektorowych standardów sprawozdawczości
Czekamy na zatwierdzenie i przyjęcie przez Parlament i Radę wspomnianego wstępnego porozumienia, a tym samym zmianę przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z 14.12.2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (dyrektywa Corporate Sustainability Reporting Directiv, CSRD).
Nowe regulacje wpłyną na termin wejścia w życie sektorowych ESRS dla:
- przedsiębiorstw z UE i spoza UE oraz
- dużych przedsiębiorstw (grupy kapitałowe) spoza UE,
− który będzie odroczony z czerwca 2024 r. na czerwiec 2026 r.
Europejskie standardy są podzielone na trzy kategorie:
- przekrojowe,
- tematyczne (m.in. ochrona środowiska),
- sektorowe.
Pierwsze standardy przekrojowe oraz standardy dotyczące wszystkich zagadnień związanych ze zrównoważonym rozwojem Komisja przyjęła 31.7.2023 r. Ten zestaw wytycznych dotyczy sprawozdawczości niezależnie od sektora. Stąd do ich składania zobowiązane są wszystkie przedsiębiorstwa (także małe i średnie notowane na giełdzie). Sektorowe zaś ESRS (np. dla rolnictwa, górnictwa węgla, branży wydobywczej, branży rafineryjnej, energetyki, transportu lądowego, motoryzacji, branży spożywczej), zgodnie z dyrektywą CSRD, dotyczą tych zagadnień (dodatkowych wymogów), które nie są wystarczająco poruszone w standardach tematycznych.
Sektorowe ESRS dla dużych przedsiębiorstw spoza UE będą miały zastosowanie od roku obrotowego 2028 r. Te duże przedsiębiorstwa to tzw. państwa trzecie, których obrót w UE wynosi 150 mld EUR i które mają co najmniej jedną spółkę zależną lub oddział w UE.
Wprowadzając odroczenie terminu Komisja umożliwia przedsiębiorstwom potraktowanie priorytetowo standardów przekrojowych i tematycznych, aby je spokojnie wdrożyć. Duże przedsiębiorstwa z państw trzecich będą miały więcej czasu na dobre opracowanie sektorowych ESRS.
Na dzień 2.5.2024 r. dostępna jest tylko angielska wersja treści wstępnego porozumienia między Parlamentem a Radą co do dyrektywy dotyczącej terminów przyjęcia standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju dla określonych sektorów i przedsiębiorstw z państw trzecich (opublikowana: Brussels, 14.2.2024 r. (OR. En), 6409/24, źródło: https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-6409-2024-INIT/en/pdf).
Przesyłanie pełnomocnictw utrwalonych w postaci elektronicznej
W Dz.U. z 2024 r. pod poz. 613 opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów z 11.4.2024 r. w sprawie sposobu przesyłania, utrwalonego w postaci elektronicznej, pełnomocnictwa ogólnego, pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń.
Pełnomocnictwo ogólne, utrwalone w postaci elektronicznej, ma być przesyłane za pośrednictwem:
- portalu podatkowego – przez mocodawcę, pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym oraz osobę sprawującą opiekę nad osobą, która nie może się podpisać;
- dedykowanego systemu teleinformatycznego Szefa KAS – przez organy podatkowe.
Natomiast pełnomocnictwo szczególne oraz pełnomocnictwo do doręczeń, utrwalone w postaci elektronicznej, mają być przesyłane do organu podatkowego właściwego w sprawie, której to pełnomocnictwo dotyczy:
- na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o doręczeniach elektronicznych (dalej: DorElektrU);
- za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Ważne
Do dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku, o którym mowa w art. 155 ust. 1 DorElektrU (czyli obowiązku stosowania Krajowego Systemu Doręczeń Elektronicznych), w zakresie doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego, przekazywanie pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń może następować również za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej organu podatkowego na elektronicznej platformie usług administracji publicznej (ePUAP). Harmonogram wprowadzania obowiązku stosowania Krajowego Systemu Doręczeń Elektronicznych jest dostępny na stronie: https://www.gov.pl/web/e-doreczenia/harmonogram
Tym samym traci moc rozporządzenie Ministra Finansów z 28.12.2015 r. w sprawie sposobu przesyłania, w formie dokumentu elektronicznego, pełnomocnictwa ogólnego, pełnomocnictwa szczególnego oraz pełnomocnictwa do doręczeń (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1269).
Wraca temat pełnego oskładkowania umów zlecenia. Planowane zmiany od 2025 roku
Brak oskładkowania powyżej płacy minimalnej
Obecnie umowa zlecenia jest oskładkowana, jeżeli jest to pierwszy tytuł do ubezpieczenia na płacy minimalnej. Przykładowo osoba, która ma jedną umowę zlecenia lub umowę o pracę w wysokości co najmniej płacy minimalnej (4242 zł brutto w pierwszej połowie 2024 r. oraz 4300 zł w drugiej połowie 2024 r.), kolejne umowy zlecenia z innymi podmiotami nie musi mieć obowiązkowo oskładkowanych. Celem zapowiadanej reformy jest ograniczenie segmentacji rynku pracy przez zwiększenie ochrony socjalnej wszystkich osób pracujących na podstawie kolejnych umów zleceń, przez objęcie tych umów składkami na ubezpieczenia społeczne, niezależnie od uzyskiwanych przychodów.
Kamień milowy w ramach KPO
Zgodnie z jednym z kamieni milowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy A71G – ograniczenie segmentacji rynku pracy, wejście w życie nowelizacji odpowiednich ustaw ograniczających segmentację rynku pracy i zwiększających ochronę socjalną wszystkich osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych poprzez objęcie tych umów składkami na ubezpieczenia społeczne. Wejście w życie nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która zapewni objęcie składkami na ubezpieczenie społeczne wszystkich umów cywilnoprawnych (emerytalnych, rentowych, wypadkowych i chorobowych, chorobowych), niezależnie od uzyskane dochody, z wyjątkiem umów ze studentami poniżej 26 r.ż. a także ma znieść zasadę opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od płacy minimalnej z tytułu umów cywilnoprawnych.
Wyższa emerytura w przyszłości
Planowane zmiany przyczynią się do uporządkowania systemu ubezpieczeń społecznych, uszczelnienia zasad podlegania ubezpieczeniom, zwiększenia ochrony ubezpieczeniowej czy podwyższenia przyszłych świadczeń krótkoterminowych i długoterminowych. Patrząc krótkoterminowo to wzrost kosztów dla zleceniodawców i niższe wynagrodzenie dla zleceniobiorcy, natomiast długoterminowo to wyższe emerytury dla osób, które będą miały w pełni oskładkowane wszystkie wynagrodzenia w ramach umów zlecenia. To szczególnie ważny element, który może mieć wpływ na świadczenia jakim są emerytury w przyszłości biorąc pod uwagę niskie prognozy wysokości przyszłych emerytur.
Należy się spodziewać, że założenia do ustawy a także projekt samej ustawy mający na celu wprowadzenie pełnego oskładkowania umów zlecenia powinniśmy poznać w kolejnych tygodniach.
