W dniu 6.10.2022 r. w Dz.U. Monitor Polski ukazało się obwieszczenie Prezesa GUS z 5.10.2022 r. sprawie wskaźników zmian cen dla lokali mieszkalnych w drugim kwartale 2022 r. z podziałem na województwa (M.P. z 2022 r. poz. 962). Z jego treści wynika, że na podstawie art. 5 ust. 2 GospNierU ogłasza się wskaźniki zmian cen dla lokali mieszkalnych w drugim kwartale 2022 r. z podziałem na województwa, określone w tabeli stanowiącej załącznik do obwieszczenia.

Wspomniane wskaźniki dotyczą różnego rodzaju świadczeń wypłacanych w związku z mechanizmami zawartymi w ww. ustawie. Dotyczy to zarówno świadczeń przysługujących podmiotom zainteresowanym np. z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, jak i świadczeń przysługujących np. JST w związku ze zwrotem bonifikaty udzielonej przy sprzedaży nieruchomości.

Typową czynnością na którą wpływ ma ww. obwieszczenie, jest wywłaszczenie własności nieruchomości. Poświęcono tej instytucji rozdział V GospNierU. Z art. 128 GospNierU wynika m.in., że wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości są ustanowione inne prawa rzeczowe, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tych praw. Jak podano w art. 129 GospNierU, odszkodowanie ustala starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 5.

Aspekt waloryzacji odszkodowania został zaś wyartykułowany w art. 132 GospNierU, gdzie m.in. postanowiono, że zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b. Do skutków zwłoki lub opóźnienia w zapłacie odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy KC. Zgodnie zaś z ust. 3 – wysokość odszkodowania ustalona w decyzji podlega waloryzacji na dzień jego zapłaty. Waloryzacji dokonuje organ, osoba lub jednostka organizacyjna zobowiązana do zapłaty odszkodowania.

Inny przypadek związany z nieruchomościami, gdzie znaczenie odgrywa ww. czynnik waloryzacji, to ustalenie wysokości opłaty adiacenckiej. W tym zakresie na uwagę zasługuje art. 148 ust. 3 GospNierU, gdzie postanowiono, że wysokość opłaty adiacenckiej ustalona w decyzji podlega waloryzacji począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wydana została decyzja, do pierwszego dnia miesiąca, w którym powstał obowiązek zapłaty.

Podsumowując, organy JST ustalające wypłatę świadczeń m.in. z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości muszą stosować się do nowych wskaźników waloryzacji. Naruszenie w tym zakresie może zostać wykazane przez regionalną izbę obrachunkową.