W kontekście podanej problematyki wstępnie warto przypomnieć przepisy CzystGmU, która w art. 6k zawiera ogólne upoważnienie do przyjmowania uchwał przez radę gminy w sprawie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Tamże, w ust. 1 postanowiono, że rada gminy, w drodze uchwały:
1) dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;
2) ustali stawkę opłaty za pojemnik lub worek o określonej pojemności, przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości;
3) ustali stawkę opłaty za m3 zużytej wody – w przypadku wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6j ust. 3a.
Natomiast kwestie związane z wprowadzaniem w życie wspomnianych uchwał są regulowane przez przepisy AktyNormU.
W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje uchwała Kolegium RIO we Wrocławiu z 28.9.2022 r. (Nr 64/2022), w której organ nadzoru podważył zapis przewidujący wejście w życie z dniem wcześniejszym (1 września) aniżeli data ukazania się wspomnianego ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym (12 września). W podanej sprawie, zdaniem organu nadzoru, wskutek wadliwych zapisów nadano uchwale moc wstecznie obowiązującą.
W argumentacji prawnej organ nadzoru poruszył różne aspekty prawne:
1) zgodnie z art. 88 ust. 1 Konst warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.
2) zagadnienie wejścia w życie aktów normatywnych regulują art. 4 i art. 5 AktyNormU. Stosownie do art. 4 ust. 1 AktyNormU akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. Jest to zasada, od której wyjątek stanowi przepis art. 4 ust. 2 AktyNormU, zgodnie z którym w uzasadnionych przypadkach akty normatywne, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż 14 dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym;
3) akt normatywny w żadnym przypadku nie może wejść w życie przed jego ogłoszeniem w dzienniku urzędowym. W dniu wejścia w życie aktu normatywnego powstaje obowiązek jego stosowania przez umocowane do tego organy i jego przestrzegania przez pozostałych adresatów, dlatego konieczne jest uprzednie ogłoszenie aktu w dzienniku urzędowym i upływ odpowiedniej vacatio legis. Organ nadzoru ustalił, że: Tymczasem uchwała Rady Miejskiej (…) , której legalność jest przedmiotem postępowania nadzorczego, została podjęta 30.8.2022 r., a jej ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Województwa (….) nie nastąpiło przed dniem 1.9.2022 r. określonym przez Radę Miejską jako data wejścia w życie. Wobec tego nie został spełniony warunek ogłoszenia w dzienniku urzędowym uchwały, będącej aktem prawa miejscowego, przed określonym w uchwale dniem jej wejścia w życie.
Finalnie stwierdzono, że ww. przepisy dają podstawy do przyjęcia stanowiska o naruszeniu ww. art. 4 ust. 1 AktyNormU.
Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wprowadzać zapisów o wejściu w życie uchwały, wbrew zasadzie vacatio legis. Uchwała w sprawie podanych opłat nie może mieć także wstecznej mocy obowiązującej.
Źródło: https://bip.wroclaw.rio.gov.pl.