W Dzienniku Urzędowym Monitor Polski ukazały się w dniu 4 października br. dwa obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości:

1) w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (poz. 943);

2) w sprawie wysokości odsetek ustawowych (poz. 942).

Ich wysokość, poczynając od 8.9.2022 r., wynosi odpowiednio 10,25% i 12,25% w stosunku rocznym.

Przepisy obligują jednostki samorządu terytorialnego do stosowania odsetek we wskazanej, nowej wysokości. Jednostki te nie mają bowiem swobody w zakresie dochodzenia odsetek, a powinność. Wynika to z art. 42 ust. 5 FinPubU, gdzie postanowiono, że jednostki sektora finansów publicznych są obowiązane do ustalania przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania w stosunku do zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania.

Jeśli zaś chodzi o należności cywilnoprawne, to chodzi m.in. o te wymienione w GospNierU, gdzie postanowiono, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.

Zatem, m.in. jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy, są zobligowane nie tylko do dochodzenia tzw. należności głównych, np. z tytułu czynszu najmu, czy dzierżawy, ale również należności ubocznych z tych tytułów, czyli np. odsetek.

Zaniechania w tym zakresie będą stanowić zarówno naruszenie ww. regulacji prawnych FinPubU, jak również mogą skutkować odpowiedzialnością w trybie dyscypliny finansów publicznych.

Podsumowując, wskazane obwieszczenia w sprawie odsetek ustawowych są istotnymi regulacjami prawnymi z punktu widzenia gospodarki finansowej JST. Jednostki te muszą bowiem uwzględnić nową wysokość tych odsetek w codziennym wykonywaniu zadań.