W Dzienniku Urzędowym RP w dniu 1.7.2022 r. (poz. 1388) ukazało się obwieszczenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 7.6.2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie dotacji celowej na prace konserwatorskie lub restauratorskie przy zabytku wpisanym na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.
Wskazane rozporządzenie określa:
1) szczegółowe warunki i tryb udzielania dotacji celowej na:
a) prace konserwatorskie lub restauratorskie przy zabytku wpisanym na Listę Skarbów Dziedzictwa, zwane „pracami przy zabytku wpisanym na Listę Skarbów Dziedzictwa”,
b) prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, zwane „pracami przy zabytku wpisanym do rejestru”;
2) dane i informacje zawarte we wnioskach o udzielenie dotacji celowej oraz dokumentację niezbędną do rozpatrzenia tych wniosków;
3) dokumenty niezbędne do zawarcia umowy o udzielenie dotacji celowej oraz elementy tej umowy;
4) dokumenty niezbędne do rozliczenia umowy o udzielenie dotacji celowej.
Z punktu widzenia sygnalizowanej problematyki na szczególną uwagę zasługują zapisy zawarte w § 2 gdzie postanowiono, że dotacja celowa może być udzielona po złożeniu wniosku o udzielenie dotacji celowej do:
1) ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, przez osobę fizyczną, jednostkę samorządu terytorialnego lub inną jednostkę organizacyjną, będącą właścicielem lub posiadaczem zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa albo do rejestru zabytków albo jednostkę organizacyjną posiadającą w trwałym zarządzie zabytek wpisany do rejestru zabytków;
2) wojewódzkiego konserwatora zabytków właściwego ze względu na miejsce położenia albo przechowywania zabytku, przez osobę fizyczną, jednostkę samorządu terytorialnego lub inną jednostkę organizacyjną, będącą właścicielem lub posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru albo posiadającą taki zabytek w trwałym zarządzie.
Warto także wspomnieć o § 11 gdzie uregulowano system przekazywania dotacji w dwóch formach:
1) w terminach zapewniających finansowanie zobowiązań wynikających z przeprowadzania prac lub
2) jako refundacja poniesionych wydatków, na wskazany rachunek bankowy wnioskodawcy.
Podsumowując, wprowadzenie obwieszczenia ww. ministra porządkuje zasady ubiegania się o dotację celową z budżetu centralnego. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego, w których zasobach znajduje się wiele nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków. Wymagają one znacznych nakładów finansowych, a środki dotacji celowej mogą wspomóc samorządy w pracach remontowych przy tych obiektach.