W kontekście podanej problematyki w pierwszej kolejności warto odnotować regulacje WodaŚciekU, szczególnie art. 19 ust. 3 i 4, w którym m.in. postanowiono, że rada gminy uchwala regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków jest aktem prawa miejscowego.
Z kolei, w ust. 5 sprecyzowano elementy składowe regulaminu, który określa prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług, w tym:
1) minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków;
2) warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług;
3) sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach;
4) warunki przyłączania do sieci;
5) warunki techniczne określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych;
6) sposób dokonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne odbioru wykonanego przyłącza;
7) sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków;
8) standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków;
9) warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 29.4.2022 r. (Nr NPII.4131.1.417.2022), które ukazało się w dzienniku urzędowym województwa śląskiego 5.5.2022 r. (http://dzienniki.slask.eu).
We wskazanym rozstrzygnięciu nadzorczym zakwestionowano zapisy o treści:
§ 11. 1. Warunki przyłączenia do sieci powinny w szczególności określać:
1) lokalizację nieruchomości osoby ubiegającej się o przyłączenie;
2) miejsce i sposób przyłączenia nieruchomości do sieci, w tym miejsce zainstalowania wodomierza głównego lub urządzenia pomiarowego;
3) informacje dotyczące odbioru wykonywanych przyłączy;
4) szczegóły dotyczące zastosowanych materiałów.
W analizie prawne, organ nadzoru stwierdził m.in., że rada gminy została zobowiązana do określenia w podejmowanym regulaminie warunków przyłączenia do sieci. Rada, kierując się wytycznymi zawartymi w treści udzielonego jej upoważnienia do podjęcia uchwały, powinna uregulować w sposób kompleksowy i precyzyjny materię podlegającą regulacji. Zagadnienia te powinny być skonkretyzowane, a przyjęta regulacja winna być sformułowana w ten sposób, żeby jej adresaci, w tym przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, nie mieli wątpliwości, jakie elementy powinny zawierać warunki przyłączenia do sieci (por. wyrok z 9.10.2019 r., II SA/Lu 451/19). Należy ponadto podkreślić, że kwestii dotyczących ustalenia warunków przyłączenia do sieci nie można przenosić na przedsiębiorstwo, bowiem powinny one zostać uregulowane w Regulaminie. W przypadkach ustalania szczegółowych technicznych, warunków już konkretnych przyłączy przedsiębiorstwo winno się kierować warunkami, ustalanymi w regulaminie, nie zaś mieć całkowitą dowolność w ich określaniu (por. wyrok WSA w Białymstoku z 15.6.2021 r., II SA/Bk 400/21).
Podsumowując, stanowisko organu nadzoru ma prawne uzasadnienie. Rada gminy musi skonkretyzować w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków warunki przyłączenia do sieci.