W kontekście podanej problematyki kluczowe znaczenie ma przepis art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU, zgodnie z którym na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Przepis ten należy interpretować w ten sposób, że wszelkie uchwały podejmowane przez radę gminy muszą nie tylko mieć umocowanie w obowiązujących przepisach prawa, ale też zapisy zawarte w uchwałach nie mogą przepisów tych naruszać. Ustawodawca, formułując określoną delegację do wydania aktu wykonawczego, przekazuje upoważnienie do uregulowania wyłącznie kwestii nieobjętych dotąd żadną normą o charakterze powszechnie obowiązującym w celu ukształtowania stanu prawnego uwzględniającego m.in. specyfikę, możliwości i potrzeby środowiska, do którego właściwy akt wykonawczy jest skierowany. Z istoty aktu prawa miejscowego wynika zatem niedopuszczalność takiego działania organu realizującego delegację ustawową, które polega na wykraczaniu poza zakres przekazanego upoważnienia oraz powtarzaniu bądź modyfikacji wiążących go norm o charakterze powszechnie obowiązującym.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 2.3.2022 r. (NPII.4131.1.179.2022; http://dzienniki.slask.eu). W ramach ww. rozstrzygnięcia organ nadzoru zakwestionował m.in. zapisy w zakresie:

1. Użytkownik ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody spowodowane przez pojazd lub powstałe w związku z korzystaniem z miejsca parkingowego, w szczególności z tytułu zanieczyszczenia powierzchni parkingu na skutek wycieku płynów z pojazdu (wyciek oleju, płynu hamulcowego itp.).

2. Zarządzający parkingiem nie ponosi odpowiedzialności za rzeczy pozostawione w pojeździe, a także za szkody powstałe wskutek kradzieży lub zdarzeń losowych.

3. Zarządzający nie ponosi odpowiedzialności za szkody na osobie lub w mieniu osób korzystających z parkingu, dróg dojazdowych lub wewnętrznych wyrządzone przez inne osoby, a także spowodowane działaniem siły wyższej (tj. zdarzenia, którego w chwili wjazdu na teren Parkingu nie można było przewidzieć).

W analizie prawnej zwrócono uwagę na kilka kwestii:

1) wskazano, że rada miasta umieszczając w regulaminie postanowienia dotyczące odpowiedzialności prawnej, przekroczyła przyznane jej ustawą kompetencje w zakresie uregulowania aktem prawem miejscowego zasad korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznych;

2) podkreślono, że użyte w art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU pojęcie „zasady i tryb korzystania” determinuje kompetencję organu stanowiącego gminy do formułowania jedynie norm określających zasady prawidłowego postępowania i zachowania się przez korzystających z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej;

3) rada gminy, na podstawie powyższej regulacji nie jest jednak upoważniona do wprowadzania do aktu regulaminowego jakichkolwiek przepisów ustalających swoiste zasady odpowiedzialności cywilnej i karnej w związku z korzystaniem z urządzeń na terenie tego obiektu.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. W ramach uchwały dotyczącej korzystania z samorządowych parkingów nie można ujmować zapisów o odpowiedzialności cywilnej za różne szkody, w tym wyrządzone przez użytkowników parkingu.