Szczegółowe kwestie związane z udzieleniem przez gminę pomocy finansowej powiatowi powinna określać stosowna umowa

Uchwała rady gminy została podjęta na podstawie art. 10 ust. 2 oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 SamGminU oraz art. 220 FinPubU.

Z powyższych regulacji wynika m.in., że gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Nadto, z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.

Co istotne, w podanej uchwale rada gminy zawarła m.in. zapisy o treści:

Na podstawie ww. przepisów uchwały rady gminy, organ nadzoru wskazał na pewne istotne kwestie prawne. Po pierwsze podano, że zgodnie z art. 216 ust. 2 pkt 5 FinPubU podstawą udzielenia pomocy finansowej jest odrębna uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, przedmiotem której powinno być zadecydowanie o udzieleniu pomocy wskazanej jednostce samorządu terytorialnego i określenie zadania (celu) objętego pomocą, a także określenie kwoty pomocy (wysokości dotacji celowej udzielanej w ramach pomocy finansowej).

Po drugie wskazano, że treść umowy w sprawie udzielenia pomocy finansowej określa art. 250 FinPubU. Zgodnie z tym przepisem zarząd jednostki samorządu terytorialnego, udzielając dotacji celowej, w tym jednostce sektora finansów publicznych, w przypadku gdy odrębne przepisy lub umowa międzynarodowa nie określają trybu i zasad udzielania lub rozliczania tej dotacji, zawiera umowę, która określa w szczególności:

1) wysokość dotacji, cel lub opis zakresu rzeczowego zadania, na którego realizację są przekazywane środki dotacji;

2) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;

3) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji oraz termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji celowej, z tym że termin ten nie może być dłuższy niż terminy zwrotu określone w niniejszym dziale.

Po trzecie podkreślono, że zamieszczenie w badanej uchwale regulacji określających sposób i terminy przekazania udzielanej pomocy finansowej, przyznających gminie prawo kontroli wydatkowanych środków, a także określających obowiązek oraz termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie znajduje umocowania w przepisach FinPubU.

Po czwarte dodano także, że regulowanie ww. kwestii przez radę gminy narusza w tym zakresie kompetencję wójta gminy.

Końcowo podano, że warunki udzielenia pomocy finansowej, w tym ustalenie sposobu i terminu przekazania dotacji, sposobu kontroli wydatkowanych środków oraz terminu zwrotu niewykorzystanej części dotacji, powinny zostać określone w umowie zawartej pomiędzy gminą, a powiatem.

Kierując się wskazanymi wyżej argumentami natury prawnej regionalna izba obrachunkowa stwierdziła nieważność uchwały w sprawie pomocy finansowej w części dotyczącej ww. aspektów.