Osoba oczekująca na lokal komunalny nie może zostać skreślona z listy oczekujących na lokal w razie drugiej odmowy przyjęcia propozycji lokalu

Na szczególną uwagę zasługuje art. 21 ust. 1 pkt 2 z którego wynika, że rada gminy uchwala zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasady i kryteria wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel. Z kolei, w ust. 3 postanowiono, że zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy powinny określać w szczególności:

  1) wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lub podnajem lokalu na czas nieoznaczony i najem socjalny lokalu oraz wysokość dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą stosowanie obniżek czynszu;

  2) warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy;

  3) kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu na czas nieoznaczony i umowy najmu socjalnego lokalu; 

  4) warunki dokonywania zamiany lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz zamiany pomiędzy najemcami lokali należących do tego zasobu a osobami zajmującymi lokale w innych zasobach; 

  5) tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o najem lokali zawierany na czas nieoznaczony i najem socjalny lokali oraz sposób poddania tych spraw kontroli społecznej;

  6) zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy;

  6a) warunki, jakie musi spełniać lokal wskazywany dla osób niepełnosprawnych, z uwzględnieniem rzeczywistych potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności;

  6b) zasady przeznaczania lokali na realizację zadań, o których mowa w art. 4 ust. 2b.

Na kanwie ww. uregulowań i opisanego zapisu przewidującego skreślenie z listy oczekujących na lokal mieszkalny w przypadku ponownej odmowy przyjęcia propozycji lokalu, warto wspomnieć o rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Wielkopolskiego z 18.10.2021 r. (KN-I.4131.1.539.2021.10; http://edziennik.poznan.uw.gov.pl).

W orzeczeniu tym organ nadzoru wskazał m.in., że: Jak określono (….) „Osoba, która otrzymała propozycję zawarcia umowy najmu mieszkania z mieszkaniowego zasobu Gminy (…..) może jeden raz odmówić jego przyjęcia. Druga odmowa powoduje wykreślenie z rejestru osób oczekujących na mieszkanie z zasobu komunalnego”. Zdaniem organu nadzoru zapisy Rozdziału 4 ust. 4 załącznika do uchwały wykraczają poza upoważnienie ustawowe wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy oraz naruszają w stopniu istotnym obowiązki gminy wynikające z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy. Tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy (art. 4 ust. 1 ustawy). Gmina, na zasadach i w przypadkach określonych w ustawie, zapewnia lokale w ramach najmu socjalnego i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach (art. 4 ust. 2 ustawy).

Podsumowując, wskazać należy, że ustalenia organu nadzoru są prawidłowe. Należy bowiem podkreślić, że zakwestionowany zapis pozostaje w sprzeczności z art. 4 OchrLokU, który wyraża obowiązek gminy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty spełniających kryteria do ubiegania się o lokal (najbardziej odpowiedni) z zasobu mieszkaniowego gminy.