W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 1240 opublikowano ustawę z 24.6.2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich. Nowelizacją objęto ustawę z 9.11.2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 165 ze zm.; dalej: KołaGospoWiejskU). Do art. 7 KołaGospoWiejskU dodano ust. 3–5, zgodnie z którymi koło gospodyń wiejskich (KGW) ma obowiązek wybrać zarząd KGW w ciągu 3 miesięcy od dnia dokonania wpisu do rejestru. W przypadku niewywiązania się KGW z tego obowiązku KGW przechodzi w stan likwidacji. Przepisów art. 7 ust. 1–4 KołaGospoWiejskU nie stosuje się do KGW, które już posiada osobowość prawną. 

Ważne

Koło gospodyń wiejskich wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich przed 22.7.2021 r., które nie dokonało, zgodnie ze statutem, wyboru zarządu koła, ma obowiązek zrobić to do 22.10.2021 r. W przeciwnym przypadku koło przechodzi w stan likwidacji.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 8 ust. 1 i 2 KołaGospoWiejskU zarząd KGW, a jeżeli zarząd KGW nie został wybrany – komitet założycielski, składa do kierownika biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na siedzibę tego koła wniosek o wpis KGW do rejestru, dołączając do niego:

  • statut KGW lub oświadczenie o przyjęciu przez koło wzorcowego statutu;
  • uchwałę o wyborze zarządu KGW, a w przypadku gdy zarząd nie został wybrany – uchwałę założycieli koła o wyborze komitetu założycielskiego;
  • uchwałę założycieli KGW o przyjęciu statutu.

Wniosek ten powinien zawierać w szczególności:

  • nazwę KGW oraz jego siedzibę i adres;
  • listę założycieli KGW z podaniem ich imion i nazwisk oraz miejsc zamieszkania;
  • oświadczenia założycieli KGW o woli wejścia w skład jego członków oraz o miejscu zamieszkania na terenie działalności koła;
  • adres do doręczeń;
  • informacje o osobie albo osobach umocowanych do reprezentacji koła i sposobie tej reprezentacji;
  • własnoręczne podpisy członków zarządu koła, a gdy zarząd koła nie został wybrany – osób wybranych w skład komitetu założycielskiego.
Ważne

Po zmianie wszelkich czynności rejestracyjny dokonuje kierownik biura powiatowego ARiMR, a nie Prezes ARiMR.

W zakresie danych podlegających wpisowi do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich zmianie uległ art. 10 KołaGospoWiejskU, z którego wynika po zmianie, że obowiązkowemu wpisowi do rejestru podlegają zmiany danych wskazanych we wniosku o wpis koła gospodyń wiejskich do rejestru, a także zmiany statutu tego koła oraz listy jego członków. Tym samym uchylono art. 11 KołaGospoWiejskU, który dotyczył zasad zgłaszania do rejestru listy członków KGW.

Ważne

Zmiany podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich na podstawie art. 10 ust. 1 KołaGospoWiejskU w nowym brzmieniu, w tym zmiany listy członków KGW, które wystąpiły przed 22.7.2021 r. i nie zostały zgłoszone przed tym dniem, KGW zgłasza kierownikowi biura powiatowego ARiMR właściwemu ze względu na siedzibę koła, w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli do 21.8.2021 r.

Z nowego brzmienia art. 10 ust. 3 KołaGospoWiejskU wynika zaś, że w sprawie wpisu zmian do rejestru stosuje się odpowiednio zasady i tryb przewidziane dla wpisu koła gospodyń wiejskich do rejestru. Dodano też zapisy, że wniosek o wpis zmian do rejestru składa się w ciągu 30 dni od dnia wystąpienia tych zmian, natomiast zgodnie z art. 10 ust. 3a KołaGospoWiejskU, w przypadku wystąpienia zmian, do wniosku o wpis zmian do rejestru dołącza się dokumenty potwierdzające ich wystąpienie.

Jeżeli kierownik biura powiatowego ARiMR stwierdzi, że statut koła gospodyń wiejskich lub jego zmiany nie spełniają wymogów określonych w art. 5 ust. 2 KołaGospoWiejskU, kierownik biura powiatowego ARiMR wyznaczy temu kołu termin na dokonanie odpowiednich poprawek, nie krótszy niż 14 dni, pod rygorem odmowy wpisu do rejestru (art. 10 ust. 4 KołaGospoWiejskU).

Koło gospodyń wiejskich uzyskuje przychody wyłącznie, poza wymienionymi w art. 24 ust. 1 pkt 1 lit. c i d KołaGospoWiejskU, także z działalności statutowej z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, dotacji, pomocy finansowej oraz nagród, a także ze sprzedaży wyrobów sztuki ludowej, w tym rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego, żywności regionalnej oraz biletów wstępu na występy artystyczne KGW (art. 24 ust. 1 pkt 1 lit. a i b KołaGospoWiejskU). Dodano wyróżnione źródła przychodów.

Zgodnie z dodanym art. 23a KołaGospoWiejskU koło może otrzymać z budżetu państwa pomoc finansową przeznaczoną na realizację swoich zadań. Pomoc tę przyznaje się KGW jeden raz w danym roku. Pomoc finansową przyznaje się na wniosek KGW, w drodze decyzji wydanej przez kierownika biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na siedzibę tego koła. Wniosek o przyznanie pomocy składa się na formularzu opracowanym i udostępnionym przez ARiMR, w terminie wskazanym w ogłoszeniu.

Z nowego art. 23b KołaGospoWiejskU wynika, że wniosek o wpis KGW do rejestru oraz wniosek o przyznanie pomocy finansowej można składać za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej ARiMR. Wnioski składa osoba upoważniona odpowiednio przez zarząd koła albo komitet założycielski. Dokumenty dołączone do tych wniosków składa się w postaci elektronicznej. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania, jakie powinien spełniać formularz udostępniany na stronie ARiMR oraz szczegółowe warunki i tryb składania wniosków za pomocą tego formularza oraz zabezpieczenia przekazywanych danych przed dostępem osób nieuprawnionych. Przepisy art. 23b KołaGospoWiejskU wejdą w życie 1.1.2023 r.

W odniesieniu do postępowań w sprawach wpisu KGW do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, wpisu zmian do tego rejestru oraz wykreślenia KGW z rejestru, z przepisów przejściowych wynika, że do postępowań takich wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną do 22.7.2021 r., stosuje się przepisy w brzmieniu przed nowelizacją, z tym że organami właściwymi do prowadzenia tych postępowań są organy właściwe zgodnie z nowymi przepisami.

Jeżeli 22.7.2021 r. postępowania te toczą się przed ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi (Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi) jako organem drugiej instancji, minister ten przekazuje akta tej sprawy dyrektorowi oddziału regionalnego ARiMR niezwłocznie od 22.7.2021 r. Natomiast Prezes ARiMR przekazuje właściwemu kierownikowi biura powiatowego ARiMR akta spraw dotyczących wykreślenia KGW z Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich:

  • zakończonych decyzją ostateczną przed 22.7.2021 r.,
  • wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed 22.7.2021 r.

– niezwłocznie od 22.7.2021 r.

Jeżeli decyzja w sprawie wpisu KGW do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, wpisu zmian do tego albo wykreślenia KGW z rejestru została wydana przed 22.7.2021 r., do:

  • uchylenia i zmiany takiej decyzji właściwy jest kierownik biura powiatowego ARiMR, jeżeli uchylenie albo zmiana dotyczy decyzji, od której nie wniesiono odwołania, albo dyrektor oddziału regionalnego ARiMR – gdy decyzja stała się ostateczna na skutek rozpatrzenia odwołania przez organ drugiej instancji;
  • stwierdzenia nieważności decyzji właściwy jest dyrektor oddziału regionalnego ARiMR, a w przypadku decyzji wydanej przez organ drugiej instancji – Prezes ARiMR;
  • wznowienia postępowania właściwy jest kierownik biura powiatowego ARiMR, jeżeli postępowanie, którego wznowienie dotyczy, zakończyło się decyzją, od której nie wniesiono odwołania, albo dyrektor oddziału regionalnego ARiMR – gdy decyzja stała się ostateczna na skutek rozpatrzenia odwołania przez organ drugiej instancji; podanie o wznowienie postępowania wnosi się do kierownika biura powiatowego ARiMR;
  • stwierdzenia wygaśnięcia decyzji właściwy jest kierownik biura powiatowego ARiMR.

Przewidziano też przepisy przejściowe dotyczące pomocy finansowej przyznawanej KGW w ciągu 12 miesięcy od wejścia w życie KołaGospoWiejskU oraz przyznawanej w 2020 r., czyli określonej w art. 35 i 35a KołaGospoWiejskU. Postępowania w sprawie o przyznanie pomocy finansowej w tym zakresie wszczęte i niezakończone decyzją ostateczną przed 22.7.2021 r., prowadzone dotychczas przez ministra rozwoju regionalnego, prowadzi z dniem 22.7.2021 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W razie wydania przed 22.7.2021 r. przez ministra rozwoju regionalnego decyzji w tych sprawach, właściwym do uchylenia, zmiany i stwierdzenia nieważności takiej decyzji oraz do wznowienia postępowania zakończonego taką decyzją jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Akta tych spraw w toczących się dotychczas przed ministrem rozwoju regionalnego postępowaniach minister ten przekazuje Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi niezwłocznie od 22.7.2021 r. Przekazanie tych akt następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego, który zawiera wykaz przekazywanych dokumentów oraz wykaz spraw, których dotyczą te dokumenty.