Nowe rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych

W aktualnym stanie prawnym wzory druków szkolnych, w tym świadectw szkolnych są określone w rozporządzeniu Ministerstwa Edukacji Narodowej z 28.5.2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 893 ze zm.). Rozporządzenie nie uwzględnia zmian w prawie, jakie nastąpiły w związku z uchwaleniem ustawy z 22.12.2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz.U. z 2016 r. poz. 64; dalej: ZintSysKwU).

ZintSysKwU wprowadziła Polską Ramę Kwalifikacji (PRK), w której wyróżnia się 8 poziomów określonych przez ogólne charakterystyki efektów uczenia się. Stworzenie systemu kwalifikacji pozwoli na łatwiejsze porównywanie kwalifikacji z różnych dziedzin w kraju i za granicą. Powyższe przedsięwzięcie wpisuje się w realizację zamierzenia stworzenia Europejskich Ram Kwalifikacji, stosownie do zaleceń Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Wszystkie nowe świadectwa, dyplomy i dokumenty Europass potwierdzające zdobyte kwalifikacje powinny zawierać odniesienie do odpowiedniego poziomu kwalifikacji. Od stycznia 2016 r. w 15 państwach członkowskich UE na świadectwach, dyplomach i innych dokumentach potwierdzających nadanie kwalifikacji umieszczana jest informacja o przypisanym danej kwalifikacji poziomie krajowej ramy kwalifikacji. Niektóre państwa spoza Europy przyjęły analogiczne rozwiązania.

Polska Rama Kwalifikacji

Przypisanie poziomu PRK do kwalifikacji uprawnia instytucje certyfikujące do umieszczania na dokumentach potwierdzających nadanie danej kwalifikacji znaku graficznego (art. 10 ZintSysKwU). Wprowadzono podział na kwalifikacje pełne oraz kwalifikacje cząstkowe.

Nowe rozporządzenie

W celu dostosowania wzorów świadectw wydawanych w ramach polskiego sytemu oświaty konieczne jest wydanie nowego rozporządzenia, które zastąpi poprzednie rozporządzenie MEN. Resort oświaty rozpoczął proces legislacyjny projektu nowego rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych. Projekt wprowadza nowe wzory świadectw, zawierające odesłanie do poziomu kwalifikacji pełnych.

Warto zwrócić uwagę, że ZintSysKwU daje możliwość ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania do określenia innego poziomu dla danej kwalifikacji poprzez odpowiednie zapisy w rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Rozstrzygnięcia rozporządzenia w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego zostały odzwierciedlone w projekcie rozporządzeniu w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych poprzez wprowadzenie czterech wersji świadectw potwierdzających kwalifikacje zawodowe oraz czterech wersji dyplomów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, zależnie od poziomów, jakie zostały określone w rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji zawodów.

Nowe wzory świadectw, zawierające odesłanie do poziomu kwalifikacji cząstkowych.

Dostosowanie do zmian w OświatU

Drugą przesłanką wprowadzenia zmian była ustawa z 23.6.2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1010; dalej: ZmOświatU16[2]), która weszła w życie 1.9.2016 r. Najważniejszą zmianą wprowadzoną przez nowelizację było zniesienie sprawdzianów organizowanych na koniec szkoły podstawowej. W nowym rozporządzeniu nie będzie już odniesień do zaświadczeń o szczegółowych wynikach sprawdzianu, które szkoły zobowiązane były wydać uczniom . Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 17 ZmOświatU16(2) wyraz „legalizacja” został w rozporządzeniu zastąpiony wyrazem „uwierzytelnienie”.

Warto zwrócić uwagę na nową treść art. 44zzg ustawy z 7.9.1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.; dalej: OświatU). Absolwent, który ze względu na niepełnosprawność lub stan zdrowia trwale nie posługuje się mową, zwolniony jest z części ustnej egzaminu maturalnego (art. 44zzg ust. 2 OświatU). Rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych odnosi się tylko do absolwentów niesłyszących. Konieczne stało się zatem wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym na świadectwie dojrzałości tych absolwentów, którzy ze względu na niepełnosprawność lub stan zdrowia trwale nie posługują się mową, z egzaminu maturalnego z części ustnej wpisuje się odpowiednio wyraz „zwolniony” lub „zwolniona”.

Przepisy przejściowe

Wejście w życie nowego rozporządzenia zostało już częściowo przesądzone w ZintSysKwU. Rozporządzenie MEN z 28.5.2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych utrzymane będzie w mocy najpóźniej do 14.1.2017 r. (art. 111 pkt 3 ZintSysKwU). W związku z tym zapisem, w projekcie nowego rozporządzenia ustalano datę obowiązywania na 1.1.2017 r.