W aktualnym stanie prawnym odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę pracownik musi wnieść do sądu pracy w terminie 7 dni liczonym od dnia, w którym pracodawca doręczył pismo z wypowiedzeniem pracownikowi (art. 264 ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy [t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.; dalej: KP]).

Ważne
W przypadku rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia, żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.

Podkreślenia wymaga, że odmowa odebrania przez pracownika pisma z wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy nie wpływa na bieg terminów. Istotne jest to, że oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy dotarło do pracownika (np. w formie ustnej podczas rozmowy).

Ważne
Złożenie pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę w sposób dorozumiany jest równocześnie zawiadomieniem go o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę. Skutkiem prawnym złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu, bądź rozwiązaniu umowy o pracę będzie zawsze zapoczątkowanie biegu terminu do wystąpienia z powództwem do sądu pracy.

Terminy 7-dniowy i 14-dniowy do złożenia powództwa do sądu pracy są bardzo krótkie, biorąc pod uwagę że najczęściej złożenie wypowiedzenia jest zaskoczeniem dla pracownika. W tym czasie pracownik musi zapoznać się z pismem, podjąć decyzję czy chce wnosić odwołanie do sądu pracy, a na końcu przygotować pismo z odwołaniem i wnieść je w terminie. Jednocześnie pracownik musi zastanowić się, czy w sporze sądowym gotowy jest występować sam, czy chce korzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika procesowego. W przeciwnej sytuacji są często pracodawcy, którzy korzystają ze swoich wewnętrznych prawników lub współpracują z pomocy zewnętrznych kancelarii. Od czasu 7 dni należy odliczyć także czas niezbędny na znalezienie adwokata lub radcy prawnego.

Inicjatywa ustawodawcza Rady Dialogu Społecznego

Wady dotychczasowego rozwiązania zostały dostrzeżone przez partnerów społecznych działających w Radzie Dialogu Społecznego. Strona pracowników (NSZZ „Solidarność, FZZ, OPZZ) oraz strona pracodawców (BCC, ZRP, Pracodawcy RP, Konfederacja Lewiatan) uzgodniły między sobą projekt nowelizacji przepisów KP, wydłużających terminy na złożenie przez pracownika odwołania. Stosownie do art. 7 ustawy z 24.7.2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz.U. z 2015 r. poz. 1240; dalej: RadaDialSpołU) strona pracowników i strona pracodawców ma prawo przygotowywania wspólnie uzgodnionych projektów założeń projektów ustaw i projektów aktów prawnych w sprawach i przekazania ich właściwemu ministrowi w celu przedłożenia Radzie Ministrów. Uchwałę w sprawie projektu ustawy o zmianie przepisów KP podjęto 19.10.2016 r.

Dłuższy termin na złożenie odwołania

Projekt zakłada nowelizację art. 264 KP. Jeżeli zaproponowana przez stronę społeczną zmiana wejdzie w życie zostanie ustawiony nowy wspólny termin 21 dni na wniesienie:

1) odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę,

2) żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania,

3) żądanie nawiązania umowy o pracę.

Bieg terminu 21 dni liczony będzie od dnia doręczenia pisma pracodawcy.

Mediacja w sporach pracowniczych

Obok wydłużenia terminów na złożenia odwołania do sądu pracy projekt przewiduje wprowadzenie mediacji, jako alternatywnej metody rozwiązywania sporów z zakresu prawa pracy. Co raz więcej pracowników decyduje się na składanie powództw do sadów pracy. Pracownicy walczą w ten sposób o swoje racje, ale z drugiej strony powoduje to przeciążenie pracy sadów. Nierzadko zdarza się, że sprawy sądowe trwają po kilka lat. W dużych ośrodkach na wyznaczenie pierwszego terminu rozprawy często trzeba czekać nawet do 6 miesięcy. Wprowadzenie rozwiązań, dzięki którym strony stosunku pracy uniknęłyby długotrwałego i kosztownego procesu sądowego jest niezwykle istotne.

Ważne

W projekcie zmian przewiduje się dodanie do KP nowego przepisu, zgodnie z którym pracodawca zobowiązany będzie poinformować pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy, o możliwości przedsądowego, polubownego rozstrzygania sporów przez:

1) żądanie wszczęcia postępowania pojednawczego przed komisją pojednawczą, o ile taka została powołana u danego pracodawcy, albo

2) wystąpienie z wnioskiem o mediację.

Jeżeli pracownik wystąpi z wnioskiem o mediację, to następnym krokiem powinno być podpisanie przez strony umowy o mediację. Pamiętać należy, że mediacja jest dobrowolnym środkiem rozwiązywania sporów i pracodawca może odmówić zawarcia takiej umowy. Projektowane przepisy przewidują, że nie powiadomienie przez pracodawcę pracowników o możliwości wszczęcia postępowania przed komisją pojednawczą lub wystąpienia z wnioskiem o mediację nie ma wpływu na ocenę prawidłowości oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracownik nie będzie mógł w sądzie pracy czynić zarzutu wobec pracodawcy, że ten nie poinformował w swoim zakładzie pracy o alternatywnych metodach rozwiązywania sporów pracowniczych.

Wejście w życie projektu zmian w KP

Projekt ustawy zostanie przekazany do ministra właściwego do spraw pracy. Minister następnie podejmie decyzję, czy projekt przyjąć do dalszego procedowania. W świetle przepisów RadaDialSpołU, jeżeli projekt nie znajdzie akceptacji ministra to w terminie 2 miesięcy od dnia podjęcia decyzji o nieprzyjęciu projektu, a nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania projektu, minister właściwy do spraw pracy będzie zobowiązany przedstawić Radzie Dialogu Społecznego pisemne uzasadnienie nie przyjęcia projektu.