W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na definicję przygotowania pedagogicznego do nauczania religii (§ 1 pkt 2 porozumienia). Poprzednio nie było wymogu posiadania przygotowania pedagogicznego do nauczania religii. Jest to nowy warunek zatrudnienia do nauczania religii w wszelkiego typu placówkach oświatowych.
O posiadaniu przygotowania pedagogicznego do nauczania religii będzie świadczył:
1) dokument ukończenia wyższego seminarium duchownego,
2) dyplom (zaświadczenie) uczelni lub kolegium teologicznego,
3) świadectwo ukończenia kursu katechetyczno-pedagogicznego prowadzonego przez kolegium teologiczne,
4) wyższe seminarium duchowne.
Nowe porozumienie podnosi poprzeczkę wymaganych kwalifikacji w kwestii prowadzenia nauczania religii w szkołach średnich. W liceach i technikach nie będą mogli uczyć religii nauczyciele innych specjalności, którzy uzupełnili wykształcenie w drodze ukończenia studiów podyplomowych, a nie w drodze magisterskich studiów teologicznych. Porozumienie wprowadza wymóg posiadania wyższych studiów z teologii do prowadzenia nauczania religii w szkołach kończących się egzaminem maturalnym.
Kolejne podniesienie kwalifikacji do wykonywania zawodu nauczyciela religii przewidziano także do prowadzenia nauczania w przedszkolach i szkołach specjalnych (§ 6 porozumienia). W placówkach tych mogły będą nauczać jedynie osoby, które ukończyły przynajmniej studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny, niezbędny do pracy z wychowankami mającymi konkretną niepełnosprawność. Jest to wymóg prawa oświatowego dla wszystkich nauczycieli. Skierowanie nauczyciela religii do danej szkoły lub placówki jest możliwe, o ile nauczyciel posiada kwalifikacje do nauczania religii w danej szkole lub placówce (§ 7 porozumienia).
Możliwość zatrudnienia studentów
W nowym porozumieniu wprowadzono możliwość zatrudnienia do nauczania religii studentów teologii lub kleryków. Jest to wyjątkowy przypadek, w którym do wykonywania zawodu nauczyciela dopuszcza się osoby nie posiadającego wyższego wykształcenia. Studia teologiczne prowadzone są w formie jednolitych studiów magisterskich. Porozumienie przyjmuje pewną fikcję i zrównuje studentów IV i V roku teologii z osobami posiadającym tytuł licencjata. W związku z nowymi przepisami, do nauczania religii w szkołach podstawowych będzie można zatrudnić osobę, która jest alumnem wyższego seminarium duchownego po ukończeniu IV roku studiów lub studentem wyższych studiów teologicznych po ukończeniu IV roku studiów. W szkołach gimnazjalnych i zasadniczych szkołach zawodowych będzie można zatrudnić osobę, która jest alumnem wyższego seminarium duchownego po ukończeniu V roku studiów (§ 3 i § 4 porozumienia).
Przepisy przejściowe
W § 9 i § 10 porozumienia zawarto przepisy przejściowe regulujące sytuacje prawną nauczycieli, którzy w dniu wejścia w życie nowego porozumienia nauczali już religii, czyli nabyli kwalifikacje do nauczania religii na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów. Zasadą jestkontynuacja uprawnień do nauczania religii przez nauczycieli zatrudnionych w dniu wejścia w życie porozumienia, którzy uzyskali stopień nauczyciela mianowanego (§ 9 porozumienia). Dotyczy to również nauczycieli dyplomowanych, ponieważ warunkiem uzyskania takiego stopnia awansu jest wcześniejsze posiadanie stopnia nauczyciela mianowanego.
Nauczyciele religii zatrudnieni w dniu wejścia w życie porozumienia, którzy spełniali wymagania kwalifikacyjne na podstawie poprzednio obowiązującego porozumienia, do 31.8.2019 r. zachowują kwalifikacje do nauczania religii (§ 8 porozumienia).