Ustawa ustanawia system krajowy mający na celu zapewnienie kontroli użytkowania w Polsce zasobów genetycznych pozyskanych z innych państw. Ustawa wskazuj również zadania i właściwość organów administracji publicznej w zakresie wykonywania przepisów UE w tym zakresie, zasady i tryb przeprowadzania kontroli dostępu i wykorzystania zasobów genetycznych oraz zasady odpowiedzialności za naruszenie tych przepisów.

Państwa członkowskie UE są zobowiązane ustanowić sankcje za naruszenia przez użytkowników takich obowiązków jak:

1) gromadzenie,

2) przechowywanie,

3) okazywanie organom kontrolnym,

4) przekazywanie kolejnemu użytkownikowi stosownej dokumentacji oraz

5) składanie oświadczeń o dołożeniu należytej staranności dla zapewnienia, że zasoby genetyczne oraz związana z nimi tradycyjna wiedza, zostały pozyskane zgodnie z prawem kraju dawcy zasobów, a także poddawane są wymogom kontroli oraz zastosować wszystkie konieczne środki, by zapewnić ich wykonanie.

Ustawa wprowadza proporcjonalne i odstraszające sankcje w postaci administracyjnych kar pieniężnych stosowanych w przypadku naruszenia przepisów . Odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej i umorzenie postępowania jest możliwe w przypadku, gdy wykazane zostanie, że do naruszenia doszło wskutek zdarzeń lub okoliczności, którym podmiot popełniający naruszenie nie mógł zapobiec. Organem właściwym do wymierzania kar pieniężnych, w drodze decyzji administracyjnej, jest właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska.

Ważne

Zasoby genetyczne oznaczają cały materiał genetyczny mający faktyczną lub potencjalną wartość, pochodzący ze:

a) środowiska naturalnego,

b) utworzonych przez człowieka ogrodów botanicznych,

c) ogrodów zoologicznych,

d) banków genów,

e) mikrobiologicznych kolekcji kultur.

Kolekcje to zgromadzony i przechowywany zestaw próbek i związanych z nimi informacji. Są one głównymi, wyspecjalizowanymi dostawcami wykorzystywanych w UE zasobów genetycznych. Kolekcje tworzone są w celu dostarczania naukowcom lub hodowcom materiału do badań lub prac naukowych, a ponadto stanowią rezerwę materiału genetycznego w razie jego utraty.