Sąd Okręgowy w Kielcach w wyroku z 17.10.2014 r. (sygn. akt VII Ga 179/14) orzekł, że przepisy rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów (…) nie ustanawiają hierarchii dokumentów, jakie może złożyć wykonawca w celu wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu, dotyczących sytuacji ekonomicznej i finansowej. Sąd uwzględniając skargę Prezesa UZP, zmienił zaskarżony wyrok KIO z 20.8.2014 r. (sygn. akt KIO 1615/14) i oddalił odwołanie.
W przedmiotowej sprawie istotny jest stan faktyczny, albowiem kierowanie się samą sentencją orzeczenia może prowadzić strony postępowania o udzielenie zamówienia do zbyt „radykalnych” wniosków. Dlatego warto zapoznać się zarówno z orzeczeniem KIO, treścią skargi Prezesa UZP, jak i uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego. W ocenie skarżącego, w wyroku KIO błędnie przyjęto, że wykonawca na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej może złożyć inny niż opłacona polisa dokument potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia, wyłącznie w przypadku nieistnienia w ogóle opłaconej polisy.
W ocenie KIO oznaczało to, że jeżeli wykonawca składa inne dokumenty, a polisa istnieje, ale wykonawca jej nie posiada i nie może posiadać, a tym samym nie może przedłożyć jej zamawiającemu w toku postępowania, podlega on wykluczeniu z udziału w postępowaniu z powodu niewykazania spełnienia warunku w tym zakresie. Tymczasem wg Prezesa UZP przepisy rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów (…) nie zawężają możliwości przedstawienia przez wykonawcę „innego dokumentu” wyłącznie do sytuacji nieistnienia dokumentu o nazwie „polisa”. lWykonawca, którego dotyczyła rozpoznawana sprawa, wykazał spełnienie warunku zdolności finansowej i ekonomicznej za pomocą innych niż opłacona polisa właściwych i prawnie dopuszczalnych dokumentów – w postaci świadectw ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, oraz powoływał się na uzasadnione okoliczności skutkujące niemożnością złożenia zamawiającemu polisy wystawionej na jego rzecz przez ubezpieczyciela. Wykonawca wskazał, że polisa zawarta między ubezpieczycielem a firmą, której dotyczyło świadectwo ubezpieczenia złożone przez tego wykonawcę w ofercie, jest Polisą Programu Światowego, którym to programem objęte są spółki wchodzące w skład grupy, w tym wykonawca. Wyjaśnił ponadto, że z uwagi na liczbę podmiotów objętych ubezpieczeniem w ramach Polisy Programu Światowego, ubezpieczyciel nie wystawia certyfikatów ubezpieczenia, potwierdzających opłacenie konkretnych składek dla konkretnej spółki w ramach grupy. Z ukształtowanej praktyki ubezpieczyciela działającego w oparciu o reżim prawny obowiązujący we Francji wynika, że nie może istnieć i nie istnieje polisa wystawiona jedynie na rzecz tego wykonawcy. W ramach programu wystawiana jest jedna polisa na rzecz całej grupy. Dlatego też złożył on inny dokument w postaci świadectw ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.
Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że sytuacja wykonawcy i przedstawione przez niego wyjaśnienia odpowiadają hipotezie zawartej w § 1 pkt 11 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów (..), tj. braku polisy. Upoważniało to wykonawcę do przedstawienia innego dokumentu potwierdzającego dostatecznie spełnienie wymagań w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. W ocenie Sądu nietrafne były zarzuty zawarte w odwołaniu, do których KIO nie odniosła się, dotyczące nieważności przedstawionego przez wykonawcę świadectwa, m.in. z uwagi na niespełnienie przez ten dokument wymogów określonych w art. 141 ustawy z 22.5.2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 950). Niewątpliwe było bowiem, że stosunek ubezpieczeniowy obejmujący wykonawcę podlegał regulacji prawa francuskiego. Wystawianym w jego obrębie dokumentom nie można więc stawiać wymogów sformułowanych w orzecznictwie sądów polskich oraz w polskim ustawodawstwie, które we wskazanym przepisie ustawy (co istotne) odnosi się do tych zagranicznych zakładów ubezpieczeniowych, które działają na terytorium Polski.