Do końca 2011 r. obowiązywała zasada, według której czas pracy niepełnosprawnych w stopniu znacznym lub umiarkowanym wynosił maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Od 2012 r. – w wyniku nowelizacji ustawy – czas pracy tych osób wynosi maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Mimo tej zmiany osoby niepełnosprawne nadal mogą pracować krócej, ale pod warunkiem uzyskania zaświadczenia od lekarza, w którym uzasadnił on konieczność skróconego wymiaru czasu pracy. Jeśli lekarz nie wydał takiego zaświadczenia, niepełnosprawny musi pracować w pełnym wymiarze.

W wyroku z 13.6.2013 r. (sygn. akt K 17/11) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 15 ust. 2 ustawy z 27.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w brzmieniu nadanym przez ustawę z 29.10.2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim uzależnia zastosowanie skróconego czasu pracy do osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od uzyskania zaświadczenia lekarskiego o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy jest niezgodny z konstytucją.

Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu do 9 lipca 2014 r.

Proponowane rozwiązania

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przewiduje, że czas pracy osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym i umiarkowanym nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Rozwiązanie to oznacza wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2013 r., który zakwestionował znowelizowane przepisy tej ustawy, obowiązujące od początku 2012 r.

Na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, od 10 lipca 2014 r. skrócone normy czasu dla osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym i umiarkowanym będą stosowane bez konieczności dostarczania dodatkowego zaświadczenia lekarskiego. Tylko do 9 lipca 2014 r. niepełnosprawni, którym lekarz nie zalecił pracy w krótszym wymiarze, będą pracować maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.

Omawiany projekt trafił teraz do prac w Senacie.

Propozycje Senatu

Warto też dodać, że w Sejmie trwają prace nad senackim projektem nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, który ma również na celu dostosowanie prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r. W myśl senackiego projektu nowelizacji, czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie będzie mógł przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniu. Po wejściu w życie proponowanych zmian skrócony czas pracy nie będzie stosowany, gdy na wniosek osoby niepełnosprawnej, lekarz prowadzący badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą, wyrazi na to zgodę.

Będzie też wprowadzona możliwość odwołania się od orzeczenia lekarskiego. Jeżeli osoba zatrudniona lub pracodawca nie zgadza się z treścią wskazanego wyżej zaświadczenia lekarskiego, będą mogli w ciągu 7 dni od otrzymania zaświadczenia złożyć wniosek o przeprowadzenie ponownego badania lekarskiego i wydanie zaświadczenia do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy. Wniosek trzeba będzie złożyć za pośrednictwem lekarza, który wydał zaświadczenie.

Źródło: www.sejm.gov.pl (druki sejmowe nr 2446 oraz 2479) oraz www.rcl.gov.pl