W znowelizowanej ustawie wprowadzono m.in.:
- zmiany algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej w województwie z uwzględnieniem efektów działań aktywizacyjnych urzędów pracy,
- zasadę uzależnienia środków na wynagrodzenia pracowników urzędów pracy od efektów i standardów działania urzędów,
- profilowanie pomocy udzielanej bezrobotnym,
- ułatwienia w kwestiach związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych,
- reformę sieci EURES.
Profilowanie pomocy bezrobotnym
Absolutną nowością jest profilowanie pomocy bezrobotnym. Profilowanie, które odbywa się niezwłocznie po rejestracji w PUP, jest podstawą do udzielania wsparcia bezrobotnemu. Przypisany konkretnej osobie profil pomocowy oznacza właściwy – ze względu na jej potrzeby – zakres form pomocy określonych w ustawie. W ramach poszczególnych profili można skorzystać z następujących form pomocy:
- profil pomocy I – pośrednictwo pracy, a także w uzasadnionych przypadkach poradnictwo zawodowe lub formy pomocy, o których mowa w art. 40 ust. 1 i 3a, art. 45, art. 46 ust. 1 pkt 2, art. 60b, art. 61e pkt 2 oraz art. 66k–66n ustawy (czyli szkolenia, zwrot kosztów dojazdu do miejsca zatrudnienia na warunkach określonych w ustawie, środki na podjęcie działalności gospodarczej, świadczenie aktywizacyjne, pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej, bony dla bezrobotnych do 30 roku życia),
- profil pomocy II – usługi i instrumenty rynku pracy, działania aktywizacyjne zlecone przez urząd pracy oraz inne formy pomocy z wyłączeniem Programu Aktywizacja i Integracja,
- profil pomocy III – Program Aktywizacja i Integracja, działania aktywizacyjne zlecone przez urząd pracy, programy specjalne, skierowanie do zatrudnienia wspieranego u pracodawcy lub podjęcia pracy w spółdzielni socjalnej zakładanej przez osoby prawne oraz w uzasadnionych przypadkach poradnictwo zawodowe.
Indywidualny plan działania
PUP, udzielając pomocy, w terminie do 60 dni od ustalenia profilu pomocy, przygotowuje indywidualny plan działania. Plan zawiera w szczególności:
- działania możliwe do zastosowania przez urząd pracy w ramach pomocy określonej w ustawie,
- działania planowane do samodzielnej realizacji przez bezrobotnego lub poszukującego pracy w celu poszukiwania pracy,
- planowane terminy realizacji poszczególnych działań,
- formy, planowaną liczbę i terminy kontaktów z doradcą klienta lub innym pracownikiem urzędu pracy,
- termin i warunki zakończenia realizacji indywidualnego planu działania.
Plan może być modyfikowany na bieżąco, stosowanie do zmieniającej się sytuacji osoby, której plan dotyczy.
Nowe rozwiązania ustawowe
Wśród nowych rozwiązań w ustawie znalazły się:
- grant na telepracę,
- świadczenie aktywizacyjne,
- pożyczka z Funduszu Pracy na utworzenie miejsca pracy lub podjęcie działalności gospodarczej,
- programy regionalne,
- bony szkoleniowe, stażowe, zatrudnieniowe oraz na zasiedlenie (przeznaczone dla bezrobotnych do 30 roku życia),
- refundacja składek na ubezpieczenie społeczne za pracowników (przeznaczone dla pracodawcy lub przedsiębiorcy w przypadku zatrudnienia bezrobotnego podejmującego pierwszą pracę),
- dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników (przeznaczone dla pracodawcy lub przedsiębiorcy w przypadku zatrudnienia bezrobotnego w wieku 50+).
Bon szkoleniowy
Bon szkoleniowy przyznaje starosta na wniosek bezrobotnego do 30 roku życia. Jest on gwarancją skierowania na wskazane przez bezrobotnego szkolenie oraz opłacenia kosztów poniesionych w związku ze szkoleniem. Przyznanie i realizacja bonu następuje na podstawie indywidualnego planu działania i po uprawdopodobnieniu przez bezrobotnego podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej. Termin ważności bonu określa starosta. Na zasadach określonych w znowelizowanej ustawie, bonem starosta finansuje do wysokości 100% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu przyznania bonu szkoleniowego, koszty:
- szkoleń,
- niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych,
- przejazdów i zakwaterowania, jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem zamieszkania.
Koszty ponad limit pokrywa z własnych środków bezrobotny.
Bon stażowy
Na podobnych zasadach może być przyznany bezrobotnemu bon stażowy, będący gwarancją skierowania do odbycia stażu u pracodawcy wskazanego przez bezrobotnego na okres 6 miesięcy, o ile pracodawca zobowiąże się do zatrudnienia bezrobotnego po zakończeniu stażu przez okres 6 miesięcy. Pracodawcy, który zatrudni bezrobotnego przez ten okres, starosta wypłaca premię w wysokości 1500 zł. W ramach bonu starosta finansuje koszty:
- przejazdów do miejsca odbywania stażu,
- niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych.
Bon zatrudnieniowy
Bezrobotnemu do 30 roku życia starosta może przyznać bon zatrudnieniowy, będący dla pracodawcy gwarancją refundacji części kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem bezrobotnego, któremu PUP przyznał taką formę wsparcia. W ramach bonu pracodawca jest obowiązany do zatrudnienia bezrobotnego przez okres 18 miesięcy (w tym celu pracodawca pospisuje umowę ze starostą). Przez 12 miesięcy starosta refunduje pracodawcy część kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości zasiłku dla bezrobotnych. Przez następne 6 miesięcy po zakończeniu refundacji, pracodawca jest zobowiązany do zatrudniania bezrobotnego. Niespełnienie warunków wynikających z podpisanej umowy może skutkować koniecznością zwrotu otrzymanej przez pracodawcę refundacji, na zasadach określonych w znowelizowanej ustawie.
Bon zasiedleniowy
Jest przyznawany bezrobotnemu do 30 roku życia, na podstawie umowy ze starostą, w związku z podjęciem przez niego poza miejscem dotychczasowego zamieszkania zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej, jeżeli:
- z tytułu ich wykonywania będzie osiągał wynagrodzenie lub przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym,
- odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której bezrobotny zamieszka w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie,
- będzie pozostawał w zatrudnieniu, wykonywał inną pracę zarobkową lub będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy.
Fakt zatrudnienia lub podjęcia działalności gospodarczej podlega obowiązkowemu raportowaniu do PUP na zasadach określonych w ustawie, pod groźbą konieczności zwrotu uzyskanego wsparcia.
Grant na telepracę
Na podstawie umowy starosta może przyznać pracodawcy lub przedsiębiorcy ze środków Funduszu Pracy grant na telepracę. Takie wsparcie jest przeznaczone na zatrudnienie skierowanego przez PUP bezrobotnego:
- rodzica powracającego na rynek pracy, posiadającego co najmniej jedno dziecko w wieku do 6 lat, lub
- sprawującego opiekę nad osobą zależną,
który w okresie 3 lat przed rejestracją w urzędzie pracy jako bezrobotny zrezygnował z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z uwagi na konieczność wychowywania dziecka lub sprawowania opieki nad osobą zależną.
Grant nie może być przeznaczony na zatrudnienie:
- małżonka pracodawcy lub przedsiębiorcy,
- rodzica pracodawcy lub przedsiębiorcy,
- rodzeństwa pracodawcy lub przedsiębiorcy,
- dziecka własnego lub przysposobionego: pracodawcy lub przedsiębiorcy, małżonka pracodawcy lub przedsiębiorcy, rodzeństwa pracodawcy lub przedsiębiorcy.
Wysokość grantu nie może przekroczyć 6-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu zawarcia umowy, na każdego skierowanego bezrobotnego. Zatrudniający jest zobowiązany do utrzymania zatrudnienia skierowanego bezrobotnego przez okres 12 miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy lub przez okres 18 miesięcy w połowie wymiaru czasu pracy, pod groźbą zwrotu uzyskanego wsparcia.
Świadczenie aktywizacyjne
Świadczenie jest formą wsparcia udzielanego pracodawcy przez starostę na podstawie umowy. Jest ono przyznawane za zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy skierowanego z PUP bezrobotnego:
- rodzica powracającego na rynek pracy po przerwie związanej z wychowywaniem dziecka lub
- sprawującego opiekę nad osobą zależną,
który w okresie 3 lat przed rejestracją w urzędzie pracy jako bezrobotny zrezygnował z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z uwagi na konieczność wychowywania dziecka lub sprawowania opieki nad osobą zależną.
Świadczenie przysługuje przez okres:
- 12 miesięcy w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie na każdego skierowanego bezrobotnego albo
- 18 miesięcy w wysokości jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie na każdego skierowanego bezrobotnego.
Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne zatrudnionego bezrobotnego do 30 roku życia
W razie zatrudnienia skierowanego przez PUP bezrobotnego do 30 roku życia, który podejmuje zatrudnienie po raz pierwszy w życiu, pracodawca może otrzymać refundację składek na ubezpieczenie społeczne za tą osobę przez okres do 12 miesięcy w kwocie określonej w umowie ze starostą. Kwota ta nie może być wyższa niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie obowiązującego w dniu zawarcia umowy, za każdego zatrudnionego bezrobotnego. Po zakończeniu okresu refundacji, pracodawca musi zatrudniać bezrobotnego przez okres 6 miesięcy, w przeciwnym razie – na zasadach określonych w ustawie – pracodawca może liczyć się z koniecznością zwrotu pobranej refundacji.
Dofinansowanie do wynagrodzenia zatrudnionego bezrobotnego w wieku 50+
W razie zatrudnienia skierowanego przez PUP bezrobotnego powyżej 50 roku życia, pracodawca może uzyskać dofinansowanie do wynagrodzenia tego bezrobotnego. Dofinansowanie przysługuje przez okres:
- 12 miesięcy – w przypadku zatrudnienia bezrobotnego, który ukończył 50 lat, a nie ukończył 60 lat lub
- 24 miesięcy – w przypadku zatrudnienia bezrobotnego, który ukończył 60 lat.
Maksymalna kwota dofinansowania nie może przekraczać połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie obowiązującego w dniu zawarcia umowy, na każdego zatrudnionego bezrobotnego. Warunkiem jest zatrudnianie tej osoby przez okres 6 miesięcy (bezrobotni w wieku od 50 do 60 lat) lub 12 miesięcy (bezrobotni, którzy ukończyli 60 lat) po zakończeniu pobierania dofinansowania.
Pożyczki ze środków Funduszu Pracy
Pracodawca lub przedsiębiorca może otrzymać ze środków Funduszu Pracy pożyczkę na utworzenie stanowiska pracy lub pożyczkę na podjęcie działalności gospodarczej. Pożyczki są udzielane na podstawie umowy, po przedstawieniu kosztorysu dotyczącego tworzonego miejsca pracy lub rozpoczynanej działalności gospodarczej, w wysokości określonej w umowie. Kwota ta nie może być wyższa niż:
- 6-krotność przeciętnego wynagrodzenia (w przypadku pożyczki na utworzenie stanowiska pracy),
- 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia (w przypadku pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej).
Pożyczka jest udzielana na okres wskazany w umowie, nie dłuższy niż:
- 3 lata, bez możliwości karencji w spłacie (pożyczka na stanowisko pracy),
- 7 lat, z możliwością 12 miesięcznej karencji (pożyczka na działalność gospodarczą).
Zabezpieczeniem spłaty pożyczek jest weksel własny in blanco i poręczenie dwóch osób fizycznych, przy czym zamiast poręczenia może zostać wybrana inna forma zabezpieczenia spłaty. Podstawa rozliczenia udzielonego wsparcia są opłacone faktury lub inne równoważne dokumenty księgowe.
Pożyczkobiorca musi zwrócić niespłaconą kwotę pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia otrzymania pożyczki, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wezwania do jej zwrotu, jeżeli zatrudniał na utworzonym stanowisku pracy bezrobotnego lub prowadził działalność gospodarczą przez okres krótszy niż 12 miesięcy albo naruszył inne warunki umowy. Na zasadach określonych w ustawie istnieje możliwość umorzenia pożyczki. Umorzenia może dokonać minister właściwy do spraw pracy.
Ustawa została podpisana przez prezydenta. Czeka teraz na publikację w Dzienniku Ustaw.
Źródło:
- http://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/podpisane/art,45,kwiecien-2014-r-.html
- http://orka.sejm.gov.pl/proc7.nsf/ustawy/1949_u.htm
