W ocenie policjantów obecne przepisy ustawy o Policji powodują, że otrzymują tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop około 73% uposażenia otrzymywanego podczas urlopu wykorzystywanego w naturze. Ponadto funkcjonariusze Policji mają problem z odbiorem dni wolnych oraz urlopu niewykorzystanego w poprzednim roku, w terminie przewidzianym w ustawie o Policji.
Co mówią przepisy?
Zgodnie z ustawą o Policji ekwiwalent pieniężny za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego oraz za każde rozpoczęte 8 godzin niewykorzystanego czasu wolnego przysługującego w zamian za czas służby przekraczający normę 40-godzinnego tygodnia pracy w 3-miesiecznym okresie rozliczeniowym, ustala się w wysokości 1/30 części miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym. Podobne rozwiązanie przewiduje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16.9.2005 r. w sprawie ekwiwalentów pieniężnych za niewykorzystane przez funkcjonariusza Straży Granicznej urlopy i czas wolny od służby. Również funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego otrzymują niekorzystny ekwiwalent pieniężny za urlop.
Art. 66 ust. 2 Konstytucji RP ustanawia prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów, a także postanowienie o maksymalnych normach czasu pracy. W wyroku z 23.2.2010 r. (sygn. akt. K 1/08) Trybunał Konstytucyjny wskazał, że prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop lub czas wolny od służby jest prawem majątkowym policjanta, którego ograniczenie musi odpowiadać wymogom art. 31 ust. 3 Konstytucji.
RPO: obecne zasady naruszają konstytucję
Jak wskazała Rzecznik Praw Obywatelskich (dalej: RPO) w piśmie do Ministra Spraw Wewnętrznych Bartłomieja Sienkiewicza, prawo do corocznego płatnego urlopu jest gwarantowane w art. 66 ust. 2 Konstytucji i nie może być arbitralnie ograniczone również w odniesieniu do rekompensaty pieniężnej za urlop niewykorzystany lub za czas wolny od pracy (w przypadku zaś policjantów – służby).
Jak podkreśliła RPO czas, który nie został ustawowo uznany za czas pracy, jest więc – w ujęciu konstytucyjnym – czasem wolnym od pracy. Świadczenie pracy w czasie wolnym od pracy jest możliwe, tym niemniej winno być odpowiednio rekompensowane. Zasadę tę należy odnieść także do „czasu służby” i „czasu wolnego od służby”.
W ocenie RPO stosowanie przelicznika 1/30 uposażenia za 1 dzień niewykorzystanego urlopu faktycznie może ograniczać funkcjonariuszom w/w służb wyrażone w art. 66 ust. 2 Konstytucji prawo do wypoczynku. Rekompensata pieniężna za niewykorzystany urlop powinna być adekwatna do maksymalnych norm czasu pracy. Maksymalne normy czasu pracy (służby) dla policjanta zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy o Policji powinny być ustalone w sposób pozwalający na ich wykonanie w ramach 40-godzinnego tygodnia służby, w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym.
W rezultacie RPO zwróciła się do Ministra Spraw Wewnętrznych o podjęcie inicjatywy legislacyjnej i zmianę omawianych przepisów.
Źródło: www.brpo.gov.pl