Z najważniejszych zmian należy wymienić:
- Dopuszczalne stanie się stwierdzenie w części nieważności uchwały w sprawie planu ogólnego gminy, nawet gdy rozstrzygnięcie będzie stosowane wobec pierwszego uchwalonego takiego planu. Wojewódzki organ nadzorczy zobowiązany będzie stosować znowelizowaną zasadę wobec wszystkich niezakończonych procedur.
- Zmniejszono katalog podmiotów zobowiązanych do uzgodnienia projektu planu ogólnego, zastępując je opiniami. W konsekwencji – wszystkie dotychczas dokonane przez te podmioty uzgodnienia będą traktowane jak opinie. Natomiast wszystkie postępowania odwoławcze i skargowe dotyczące odmowy uzgodnienia mają ulec umorzeniu.
- Decyzje o warunkach zabudowy, jako efekt postępowań wszczętych przed 16.10.2025 r. będą nadal bezterminowe (podobnie jak decyzje, które zyskają walor prawomocności do 31.12.2025 r.).
- Do końca 2026 r. zostanie przerwany bieg ustawowych terminów na wydanie decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Oznacza to, że wojewodowie nie będą mieli podstaw do naliczania kar za zbyt długie prowadzenie spraw o warunki zabudowy i zagospodarowania terenu.
Nowelizacja ta uszczegółowiła również zasady określania minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w obszarach zabudowy śródmiejskiej wyznaczonych planem ogólnym na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz w trakcie wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Przyjęte nowelizacje są efektem postulatów zgłaszanych przez gminy, które w bieżącym roku oprócz prowadzenia procedur planistycznych, mających na celu uchwalenie nowych aktów planowania przestrzennego – planów ogólnych, przyjęły rekordowo dużą liczbę wniosków o ustalenie warunków zabudowy.
Vacatio legis wynosi 7 dni licząc od dnia publikacji w dzienniku ustaw. Nowe zasady dotyczące terminu ważności decyzji o warunkach zabudowy zaczną obwiązywać z 1.1.2026 r.
