Uprawnienia straży gminnej do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego

Z § 2 rozporządzenia w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego wynika m.in.:

„1.Strażnicy są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w: […]

5) art. 10 ust. 1–2c CzystGmU”.

Z kolei, z art. 10 CzystGmU wynika:

„2d. Kto utrudnia lub udaremnia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 6 ust. 5a

– podlega karze grzywny”.

W interpretacji przepisów prawa, a szczególnie publicznego, należy uwzględniać przede wszystkim wykładnię gramatyczną, a jednocześnie kluczowa jest zasada, że przepisów kompetencyjnych nie można interpretować w sposób rozszerzający. W tych uwarunkowaniach, skoro przepisy rozporządzenia nie przyznają strażnikom gminnym uprawnienia do nakładania grzywny za czyny określone przepisami art. 10 ust. 2d CzystGmU, to tym samym brak takiej kompetencji.

Ogólną kompetencję w tym zakresie (wykrywania wykroczeń) ma Policja. W doktrynie [A. Sakowicz (red.), Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2024] wskazuje się m.in., że uchylenie na mocy nowelizacji z 22.5.2003 r. przepisu art. 95 § 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia upoważniającego m.in. ministra właściwego do spraw wewnętrznych do określenia w drodze rozporządzenia, wykazu wykroczeń, za które policjanci są uprawnieni do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego, oznaczało istotną zmianę modelową. Obecnie Policja korzysta z pełnej kompetencji mandatowej, tzn. policjanci są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wszystkie wykroczenia, które leżą w zakresie działania Policji, bez jakichkolwiek ograniczeń.

W art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy o Policji postanowiono:

„2. Do podstawowych zadań Policji należą:

4) wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców”.