Od 29.11.2020 r. obowiązuje ustawa z 28.10.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID‑19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 2112; dalej: tarcza 5.5), a także jej nowelizacja, tj. ustawa z 28.10.2020 r. o zmianie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID‑19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 2113; dalej: tarcza 6.5). To skutek decyzji posłów, którzy chcąc naprawić swój błąd wybrali zamiast reasumpcji zmianę uchwalonej tarczy 5.5 jeszcze przed jej publikacją.
Tarcza 5.5 wprowadziłaby nowy art. 4i do ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 poz. ze zm.; dalej: specustawa). Przepis ten przewidywał comiesięczny dodatek, w wysokości 100% wynagrodzenia, pracownikom podmiotów leczniczych, osobom wykonującym zawody medyczne oraz osobom, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, którzy:
- nie zostali skierowani do pracy na podstawie art. 47 ust. 1 z 5.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1845 ze zm., dalej: ustawa o chorobach zakaźnych),
- uczestniczą w wykonywaniu świadczeń zdrowotnych osobom chorym na COVID-19 lub osobom z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2.
Właśnie wprowadzenie wobec osób kierowanych wyjątku (dokonany przez Senat i przyjęty bez poprawek prze Sejm) jest uzasadnieniem tarczy 6,5. Posłowie uznali, że narusza on zasadę sprawiedliwości, wyłączając z prawa do dodatku grupę pracowników służby zdrowia, którym polecono realizowanie świadczeń zdrowotnych w związku z epidemią COVID-19. W efekcie usunęli cały art. 4i specustawy. Tym samym nikt nie otrzyma dodatku.
Tarcza 5.5 i 6.5 to nazwy przyjęte w niniejszym artykule dla utrzymania chronologii przepisów antykoronawirusowych. Tarczą 6.0 (funkcjonuje również określenie poszerzonej tarczy branżowej) określa się ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, uchwaloną przez Sejm 19.11.2020 r., do której Senat wprowadził poprawki. Reguluje ona m.in. zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek za okres od 1.11.2020 r. do 30.11.2020 r. jednorazowe dodatkowe świadczenie postojowe w wysokości 2080 zł dla osób, które na dzień 30.9.2020 r. prowadziły jeden ze wskazanych w jej przepisach rodzajów działalności. Więcej na jej temat napiszemy po zakończeniu procesu legislacyjnego. Osobny tekst poświęcimy także tarczy 7.0 (nazwa przyjęta ze względów porządkowych), czyli ustawie uchwalonej przez Sejm 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, która jest w Senacie. Pozwala ona m.in. na pracę zdalną podczas izolacji w warunkach domowych i wydłuża do 180 dni po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii ważność niektórych badań lekarskich psychologicznych oraz szkoleń pracowników.
4 rozwiązania związane z zatrudnieniem w tarczy 5.5 po zmianach dokonanych tarczą 6.5
|
L.p. |
Rodzaj rozwiązania i termin jego wejścia w życie |
Sposób realizacji |
|
1. |
Zrównanie izolacji i izolacji domowej z okresem niezdolności do pracy z powodu choroby (art. 6 ust. 2 pkt 1a ustawy zasiłkowej* w zw. z art. 8 tarczy antykryzysowej 5.5) |
Na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, izolacji w warunkach domowych (tzw. izolacja domowa) albo izolacji, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi |
|
2. |
Świadczenie chorobowe w wysokości 100% dla zatrudnionych w jednostkach pomocy społecznej i podmiotach leczniczych (art. 4ea i art. 4g specustawy dodany art. 20 pkt 1 i 2 tarczy antykryzysowej 5.5 w zw. z art. 1 pkt 1 tarczy 6.5) |
– Dotyczy ubezpieczonych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej świadczących usługi całodobowo, noclegowniach oraz innych placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej, a także w podmiotach leczniczych – W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii ubezpieczonym zatrudnionym przysługuje 100% wynagrodzenia chorobowego lub 100% zasiłku chorobowego. – Świadczenia chorobowe należą się w okresie podlegania obowiązkowej kwarantannie lub izolacji domowej, a także niezdolności do pracy z powodu COVID-19 – będących efektem styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w trakcie pracy – Świadczenia chorobowe w podmiotach leczniczych należą się z mocą od 5.9.2020 r. (art. 31 pkt 1 tarczy antykryzysowej 5.5 dotyczący daty wejścia w życie) |
|
3. |
Praca zdalna podczas kwarantanny (art. 4h specustawy dodany art. 20 pkt 2 tarczy antykryzysowej 5.5 w zw. z art. 1 pkt 1 tarczy 6,5) |
– W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie, mogą, za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego, świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie – Praca zdalna ma być wykonywana zgodnie z art. 3 ust. 3–8 specustawy – Za czas pracy zdalnej nie przysługują świadczenia chorobowe |
|
4. |
Skierowanie osób wykonujących pracę w zawodzie medycznym do pracy przy zwalczaniu epidemii (art. 47 ustawy o chorobach zakaźnych zmieniony art. 15 pkt 5 tarczy antykryzysowej 5.5) |
– Samorządy zawodów medycznych przekazują, na wniosek odpowiednio wojewody albo ministra właściwego do spraw zdrowia, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, wykaz osób wykonujących zawody medyczne, które mogą być skierowane do pracy przy zwalczaniu epidemii – Do pracy przy zwalczaniu epidemii mogą zostać skierowane – na swój wniosek – osoby: 1) które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat w przypadku kobiet lub 65 lat w przypadku mężczyzn, 2) samotnie wychowujące dziecko w wieku do 14 lat i 18 lat |
*ustawa zasiłkowa to ustawa z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 870 ze zm.)
